2014: Expect the unexpected...
20 december 2013
Om te beginnen heeft de langverwachte tapering niet de gevreesde paniek op de aandelenmarkten teweeggebracht. Sterker nog, de boodschap is zelfs goed ontvangen. Hierdoor verwachten wij dat 2014 gekenmerkt zal worden door een economie van lage nominale groei in een markt die gedreven wordt door de keuzes die in de monetaire politiek genomen worden. Amerikaans tapering gaat hand in hand
2014: Expect the unexpected...
Om te beginnen heeft de langverwachte tapering niet de gevreesde paniek op de aandelenmarkten teweeggebracht. Sterker nog, de boodschap is zelfs goed ontvangen. Hierdoor verwachten wij dat 2014 gekenmerkt zal worden door een economie van lage nominale groei in een markt die gedreven wordt door de keuzes die in de monetaire politiek genomen worden.
Amerikaans tapering gaat hand in hand met een sterke economie en economen verwachten dat de rente verhoogd gaat worden. In Europa is Ierland uit de gevarenzone, Italië is eindelijk verlost van Berlusconi en Duitsland verhoogt de rentes. Dus om maar gelijk met de deur in huis te vallen…de vooruitzichten voor de wereldeconomie zien er steeds rooskleuriger uit: we bevinden ons niet meer in een recessie. Waar of niet waar?
Europese gevaren liggen op de loer
Uitgaande van deze gegevens was het dus zeer verrassend dat Standard & Poor’s de rating van EU vandaag verlaagde van AAA naar AA+ met een verdere negatieve outlook. Ook de andere kredietbeoordelaars hebben hun outlook al geruime tijd op negatief staan als het gaat om de toekomstige waardering van de Europese Unie. Maar waar komt dat precies door?
Verwacht wordt dat de Europese parlementsverkiezingen van mei — waarbij een Europees parlementsvoorzitter en een Europavoorzitter gekozen zal worden — tot grote politieke en economische onrust zal leiden. Door de steeds groter wordende oneindigheden binnen Europa verwachten economen dat het nieuwe Europese Parlement een voorzitter zal kiezen die anti-Europa zal zijn waardoor de kans groot is dat de Europese staatshoofden en regeringsleiders het niet eens worden over een nieuwe EU voorzitter met alle gevolgen van dien. Tevens bestaat het risico dat de Europese Commissie in paniek zal raken als reactie op de steeds groter wordende gevaren van de loerende deflatie. De EC zal voldoende financiële middelen willen veiligstellen om een nieuwe crisis het hoofd te bieden. Het bijprinten van geld en verhogen van belastingen zullen als eerste op de agenda staan om dit te bewerkstelligen.
Een nieuwe crisis onafwendbaar?
Jim Rogers zei het onlangs in een interview heel slim; in 1918 was het Verenigd Koninkrijk de rijkste en machtigste natie in de wereld. Maar binnen één generatie verviel het land in economische chaos en niet veel later was het land failliet en konden er zelfs geen staatsobligaties meer uitgegeven worden. Volgens Rogers heeft de VS heeft haar schaapjes nog lang niet op het droge maar staat het juist aan de vooravond van een grote breakdown.
Het is geen geheim dat de VS er werkelijk alles aan doet om haar economie te laten groeien. Ondanks alle moeite en maatregelen blijft het land toch nog steeds hangen bij een gemiddelde lage groei. En daar ligt nu ook net het probleem. Want een lage nominale groei kan niet worden opgelost door monetair beleid alleen. Monetair beleid biedt immers geen oplossing voor een slechte aansluiting van vraag en aanbod op de arbeidsmarkt, vergrijzing, stagnerende leningen van banken, en de bureaucratie die de arbeidsmarkt lam legt.
En dan is er ook nog dat andere probleem. Volgens een enquête van de CNN heeft de populariteit van Obama weer een dieptepunt bereikt. Dit waarschijnlijk als gevolg van de gebrekkige invoering van ‘Obamacare’. Technische problemen omtrent de website en het voorstel om de huidige polissen nog een jaar aan te houden zorgen ervoor dat het geloof in verbetering is wegvallen. Met als resultaat dat de Republikeinen het opeens veel beter doen in de peilingen.
Waar maken we ons zorgen over zou je bijna denken, maar door het extra vertrouwen dat de Republikeinen hiermee krijgen, zullen de discussies tussen hen en de democraten alleen maar vuriger worden waarbij de behoefte om compromissen te sluiten alleen maar verder naar de achtergrond zal verdwijnen als het gaat om de onderhandelingen omtrent de begroting en het schuldplafond.
Maar het zijn juist deze strubbelingen gevolgd door de onduidelijke koers van de Fed waardoor steeds meer economen verwachten dat de VS op dezelfde wijze als het Verenigd Koningrijk begin vorige eeuw haar machtspositie verloor. Juist hierdoor wordt dan ook verwacht dat de voorgenomen tapering ook slechts van tijdelijke aard zal zijn. Immers heeft resultaat uit het verleden bewezen dat centrale banken bij de eerste de beste problemen direct in paniek zullen raken en weer terug zullen keren naar het bijdrukken van geld. In dat geval is een nieuwe crisis onafwendbaar. Ongeacht of de economische neergang in 2014, 2015 of nog later komt — ze zal vele malen erger worden omdat dit keer de schuld ook vele malen groter is…
Angst wordt werkelijkheid — koersen onder $1200 p/toz
En dan de edelmetalen. Alle speculaties omtrent het verdere verloop van de wereldeconomie heeft ook zo zijn stempel gedrukt op het koersverloop van goud en zilver. Met kerst in het vooruitzicht liggen gouden sieraden in veel etalages te stralen als nooit tevoren en te wachten op blije nieuwe eigenaren. Logischerwijs is de stemming van goudbeleggers op dit moment wat minder positief te noemen. Als reactie op het Fed-besluit om het steunprogramma voor de economie af te bouwen is de goudprijs donderdag gedaald tot het laagste niveau in 3 jaar tijd. Goud daalde met 3% naar $1187,30 per troy ounce.
Maar eerlijk is eerlijk, het is echt wel heel kort door de bocht om nu te stellen dat na deze daling het definitief over is met goud. Tapering of niet….Immers maakte het CFTC vorige week al bekend dat de longposities van de professionele handelaren gedaald waren naar de laagste positie sinds begin dit jaar en de shortposities zich juist verdubbeld hadden. Het kon niet anders dan dat de koersen op dit moment nog dalen.
Vooravond recovery van zilver?
Ondanks de kopzorgen die goud veel beleggers op dit moment bezorgd, lijken de vooruitzichten voor zilver wel steeds positiever te worden op korte termijn. Ondanks dat zilver nog vaak als het ondergeschoven kindje wordt gezien, beginnen steeds meer beleggers de focus van goud naar zilver te verschuiven.
Dat zilver zo lang het ondergeschoven kindje was, is niet geheel onbegrijpelijk. Immers zijn velen de enorme prijs-crash in april 2011 nooit meer te boven gekomen. De zilverkoersen stortten toen binnen een paar dagen van bijna $50 per troy oz naar $33 omdat de marginverplichtingen op de Comex plotseling werden verhoogd. Veel beleggers werden toen genoodzaakt om hun posities te liquideren omdat ze niet meer konden voldoen aan de onderpandeisen.
Weliswaar probeerden de koersen in de maanden daarna weer terug te kruipen richting $44 per troy ounce maar het kwaad was al geschied en het vertrouwen was weg. Beleggers dachten wel twee keer na voordat ze zich opnieuw brandden aan zilver. Op de dag van vandaag liggen de zilverkoersen inmiddels onder de $20 Toz. Allerminst munitie voor positieve verwachtingen zou je zeggen.
Toch werd er in Amerika afgelopen jaar anderhalf keer zo veel zilveren munten door privébeleggers aangekocht dan in 2012. De markt lijkt er inmiddels overtuigd van te zijn dat de bodem van zilver bereikt is. Ook fundamenteel lijken de vooruitzichten dit beeld te ondersteunen. Door de hoge importbelastingen op goud in India, waren veel Indiërs genoodzaakt om uit te wijken naar zilver. Daarnaast is zilver niet alleen een edelmetaal maar ook een industrieel metaal.
Voor 2014 verwachten analisten dat de vraag naar fysiek zilver met name uit China zal exploderen. Maar anders dan bij goud, is het aanbod in zilver niet flexibel. Immers wordt slechts 28% van het jaarlijks gedolven zilver maar uit zilvermijnen gewonnen. Het overige zilver dat gewonnen wordt is slechts een bijproduct van goud, koper, tin en lood. Hierdoor is het heel moeilijk om evenredig aan de stijgende vraag van zilver te voldoen met aanzienlijk hogere koersen in het vooruitzicht. Door de jaren heen is de zilvermijnproductie wel iets opgelopen, maar per saldo wordt er elk jaar steeds meer ingeteerd op de bovengrondse voorraad. Tevens zorgen de lage koersen ervoor dat het voor veel mijnen niet meer rendabel is om zilver te delven en sluiten hun deuren, wat tevens ook een prijs stimulerend effect zal hebben. Mede door de lage koersen, lijkt het dus niet geheel onterecht dat de vooruitzichten voor zilver steeds positiever te worden.