De 10 best gelezen artikelen in 2017
29 december 2017
Zondag aanstaande is het oudjaarsdag. We hebben Kerst net achter de rug. Een mooi moment dus om het jaar opnieuw door te nemen. Voor mij bovendien een handig moment voor zelfreflectie. Hoeveel van wat we geschreven hebben is juist gebleken? Kunnen we wellicht opnieuw ons licht schijnen op sommige belangrijke onderwerpen? Wat hoe dan ook blijkt uit deze lijst artikelen, is dat de cryptomunten de blikvanger van 2017 zijn. Meerdere artikelen gaan daarom ondermeer over Bitcoin, wat een uitzonderlijk jaarrendement neerzet. De belangrijkste cryptomunt steeg van grofweg $1.000 naar boven de $15.000 dollar, wat een rendement van 1500%+ betekent. Ook kijken we naar Trump, de Fed en de rentecurve, de dollar, de termijnmarkt en prijsvorming van goud en uiteraard de goudprijs. Hierbij onze tien meest gelezen artikelen in 2017 met een korte omschrijving en/of bespiegeling.
1. Dit is hoe Trump's protectionisme Amerika's economisch verval zal versnellen
Ik schreef kort samengevat het volgende in februari, vlak nadat Trump daadwerkelijk benoemd was als nieuwe president van de Verenigde Staten en een handelsoorlog dreigde te beginnen met onder andere Mexico en China: "Trump laat er geen gras over groeien: een negatieve handelsbalans is volksvijand nummer één. (...) Het lijkt er sterk op dat Mexico en China Trump's importbelastingen zullen beantwoorden met importbelastingen op Amerikaanse producten. Deja vú: de jaren '30 “all over again”. (...) Trump's protectionistisch wanbeleid zal de teloorgang van de Amerikaanse economie, na een orgie van schuld, versnellen.”
Ik gaf namelijk aan dat Trump een recordschuld erfde van zijn voorgangers. De Amerikaanse staatsschuld was nog nooit zo hoog als nu. Gelukkig voor iedere aardbewoner, heeft Trump zijn protectionistische plannen vooralsnog in de ijskast gezet. Hij werkte eerst hard aan een belastinghervorming, die in December met wat wijzigingen werd doorgevoerd (voor een uitgebreide analyse over Trump’s belastingplannen, klik hier). Maar dat betekent niet dat Trump zijn handelsoorlog uit het hoofd heeft gezet. Nu de belastinghervorming is getekend, lijkt een van de voornemens voor 2018 om een importbelasting in te voeren op Mexicaanse, Chinese en Canadese producten en handelsverdragen zoals NAFTA op te zeggen. Dit gevaar is dus nog niet geweken en zal vrij snel in het nieuwe jaar al concretere vormen aannemen. En dat betekent slecht nieuws voor de Amerikaanse economie en de kredietwaardigheid van de Verenigde Staten.
2. Zal Bitcoin goud verdrijven?
De discussie of Bitcoin goud obsoleet zal maken was een terugkomend thema dit jaar. Mijn conclusie destijds? “Het idee dat Bitcoin op korte termijn goud zal verdrijven als veilige haven is grotendeels een mythe. En de korte termijn in de context van de eeuwenlange evolutie in geld en ruilmiddelen betekent gemakkelijk een jaar of twintig.” Mijn opinie is sindsdien gesterkt. Ik voorzie grote problemen voor Bitcoin om ooit een stabiele rekeneenheid te worden. Het is maar de vraag of Bitcoin dat probleem ooit te boven komt. We zitten momenteel in een cyclus waarbij niemand goud wil hebben en iedereen ineens in Bitcoin wil beleggen. Als ik momenteel zou moeten kiezen tussen Bitcoin kopen rond een prijs van $20.000 of goud, dan kies ik voor 2018 voor goud.
3. Goudprijs naar $1.220 per troy ounce, onder de $1.200?
Het doet mij deugd om dit artikel terug te zien op plek drie van best gelezen artikelen in 2018. In dit artikel probeerde ik een belangrijke les duidelijk te maken. Veel goudbeleggers die ik over de jaren sprak zeiden het volgende: "Ik stap wel in wanneer de markt aantrekt". Of: "Ik stap nu uit om tegen een lagere prijs weer in te stappen." Mijn conclusie is dat dat het slechtste advies is wat een belegger kan krijgen. Ik schreef dat veel mensen niet begrijpen dat “het lange-termijn-rendement van een belegging buitenproportioneel afhangt van koersschommelingen van een paar dagen, weken of maanden.”
Om dit aan te tonen nam ik de tien beste dagen van goud (hoogste dagstijgingen) sinds 2000. Als we, om wat voor reden dan ook, uitgerekend geen goud zouden hebben op deze tien dagen (op een periode van 6388 dagen!), dan zou ons jaarrendement 2,9% bedragen. Als we echter de tien beste dagen wel meetellen, dan schiet het gemiddeld jaarrendement ineens omhoog naar 10,1%. Van middelmatig rendement gaan we naar uitstekende rendement. Ondanks dat de goudprijs zich grotendeels zijwaarts bewoog dit jaar, is dit een belangrijke les om te onthouden. Want als we onverhoopt denken de markt te slim af te zijn, kunnen we zomaar een uitstekende belegging veranderen in een slechte belegging. “Achter de feiten aanlopen”, zouden voetbalanalisten zeggen.
4. Waar gaan de goudprijs en dollar heen?
Sinds het schrijven van dit artikel, is de dollar licht doorgestegen (tot 1,19) en is de goudprijs grotendeels gelijk gebleven. Desondanks was en ben ik niet optimistisch over de euro noch de goudprijs op korte termijn. Ik schreef: “Totdat een recessie nadert, zal de goudprijs onder druk blijven staan. Onder druk zal de goudprijs, zoals eerder dit jaar het geval was, af en toe kunnen stijgen. Maar elke stijging zal gevolgd worden door een neerwaartse druk omdat we een gebrek aan fundamentele factoren achter een stijging van de goudprijs hebben.” En dat is zo een beetje wat er dit jaar gebeurde. Ik voorzie voor 2018 een trend die ik al eerder aankondigde: een sterkere dollar en een zijwaartse of lagere goudprijs, totdat niemand meer kan ontkennen dat een recessie waarschijnlijk is.
5. Wat gaat de goudprijs doen tot eind 2017?
Een kleine twee maanden geleden nam ik de goudprijs wat uitgebreider onder de loep. Ondertussen naderen we het einde van een (voor de goudmarkt) wat saai 2017. Ik schreef: “Ik ben bang dat de dollarrally wél doorzet en dat de goudprijs nog steeds in een lastig situatie zit. In dat geval blijft de goudprijs verder onder druk staan, zo lang het huidige paradigma wordt gehandhaafd (“de Fed is bezig de rente te verhogen”). Pas als dit paradigma, dit verhaal, om wat voor reden dan ook een deuk oploopt, zal er een werkelijke kentering plaatsvinden in de goudmarkt. Hoe dan ook lijkt goud relatief goedkoop, zeker ten opzichte van de bestaande alternatieven (hoofdzakelijk obligaties en aandelen) en lijkt het devies daarom nog steeds te zijn om langzaamaan een significante positie in goud te verwerven.”
6. Is Bitcoin het nieuwe goud?
In dit artikel gaat Frank Knopers opnieuw in op de vraag of Bitcoin goud obsoleet zal maken. Cryptovaluta zijn “hot”, edelmetalen “not”. Hij analyseert in hoeverre Bitcoin momenteel functioneert als betaalmiddel, waardeopslag en veilige haven. "Door de prijsstijging van virtuele munten is de belangstelling voor goud kopen behoorlijk afgenomen", concludeert Knopers.“[Ik ben] dan eerder geneigd (...) om nu (gedeeltelijk) winst te nemen op virtuele munten en een deel om te zetten in ondergewaardeerde edelmetalen als goud en zilver.”
7. Wat bepaalt de goudprijs? Over papiergoud, termijnmarkten en fysiek goud
Sommige mensen beleggen mijns inziens voor de verkeerde reden in goud. Zij denken dat er, om wat voor reden dan ook, geen arbitrage bestaat tussen de fysieke goudmarkt en de termijnmarkt. In dit artikel lopen we langs een aantal mythes die er bestaan ten opzichte van de Comex (de belangrijkste termijnmarkt voor goud) en waarom het idee dat de goudprijs gemanipuleerd wordt fout is. Een, wat mij betreft en in alle bescheidenheid, zeer compleet artikel over de prijsvorming op de goudmarkt. Naar aanleiding van een aantal reacties schreef ik ook een deel II: het tweede deel kunt u hier lezen.
8. Deutsche Bank manipuleert goudprijs
Ook het achtst meest gelezen artikel gaat over de vermeende manipulatie van de goudprijs. Veel verdedigers van deze theorie grepen het feit dat Deutsche Bank een rechtzaak afkocht waarin het beschuldigd werd van manipulatie van de “Gold Fix”, aan als bewijs dat de goudprijs gemanipuleerd wordt. Een grove fout, volgens mijn analyse. In dit artikel kunt u meer leren over hoe deze Gold Fix (een dagelijkse benchmark van de goudprijs die gebruikt wordt door onder andere juweliers) werkt en de rechtzaak tegen Deutsche Bank.
9. De cryptobubbel is een symptoom van meer
Mijn meest recente bijdrage, wederom over cryptovaluta. Hierin stel ik dat de cryptobubbel zelfs door de meest fervente cryptoverdedigers erkend moet worden, maar dat de huidige cryptobubbel een symptoom is van een veel grotere bubbel die dankzij de ultralage rentes is ontstaan. In dit artikel probeer ik een parallel te trekken met de dotcombubbel.
10. Fed verhoogt rente, trekt rentecurve vlak
Dit artikel uit juni was vlak nadat de Fed de rente verhoogde (deze maand verhoogte de Fed nogmaals de rente tot 1,5%). Voor mij was de belangrijkste ontwikkeling in 2017 de rentecurve. Een omgekeerde rentecurve (waarbij kortlopende rentes boven langlopende rentes uitkomen) duidt normaal gesproken aan dat een recessie nabij is. Sinds de publicatie van dit artikel zette deze trend door. Ik schreef destijds: “Hierboven zien we de 10-jaarsrente minus de 3-maandsrente (rood) en de 10-jaarsrente minus de 2-jaarsrente (blauw). Wat zien we? Het verschil tussen beide rentes was in jaren niet zo klein. Sterker nog, de laatste keer dat het verschil zo klein was, was in november 2007 (enkel in de zomer van 2016 kwam het verschil in de buurt). Kortom, dat kan weinig goeds voorspellen en zou de Fed aan het denken moet zetten.”
Sindsdien zijn er enorme discussies losgebrand over de voorspellende waarde van de rentecurve. Een meerderheid aan beleggers en de Fed (met Janet Yellen) verklaarden dat de rentecurve ditmaal geen recessie zal voorspellen, een gewaagde uitspraak. Tijdens de meest recente persconferentie van Janet Yellen, kwam zelfs de rentecurve ter sprake. Daarover kunt u hier meer lezen.
Ik wens u een gelukkig nieuwjaar, beste lezer, en hoop u ook volgend jaar weer te kunnen begroeten. Moge 2018 een goed jaar voor de edelmetalen betekenen!