Fed-beleid edelmetalenonvriendelijk....voorlopig
2 augustus 2018
Centrale bankiers zijn net slagroom; hoe harder je klopt, des te stijver ze worden. Zo omschreef ooit onze landgenoot Wim Duisenberg, president van De Nederlandsche Bank en de eerste topman van de Europese Centrale Bank (ECB), centrale bankiers. Aan die uitspraak moest ik denken toen de Fed gisteren de uitkomsten van zijn tweedaagse vergadering bekend maakte.
De bank liet de officiële rente ongewijzigd, in de bandbreedte 1,75 – 2 procent. Tenzij er een wonder gebeurt, zal het rentecomité wanneer het weer bij elkaar komt in september, besluiten die bandbreedte te verhogen naar 2,00 – 2,25 procent.
Met dat besluit zullen we uit een omgeving waarin duidelijk te zien is wat de Fed zal doen, treden in een omgeving waar dichte mist het zicht belemmert op antwoorden op de vragen zoals ‘komt er nog een vierde renteverhoging dit jaar?’ en ‘gaat de bank de rente in 2019 vervolgens nog drie keer opkrikken?’
De laatste weken ben ik er sterker van overtuigd geworden dat die vierde renteverhoging dit jaar er zal komen. Dit enerzijds omdat de economische groei en de inflatieontwikkelingen daar alle aanleidingen toe geven. Met een groeitempo van meer dan 4 procent, is elke discussie of de Amerikaanse economie te hard groeit en de kans op oververhitting onacceptabel hoog is, zinloos. Dat is namelijk duidelijk wél het geval. Potentiële groei van de Amerikaanse economie, dus hoe hard die kan groeien zonder oververhit te raken, wordt geschat op 2 procent. Wanneer economische groei langdurig en aanmerkelijk boven de potentiële groei ligt, blijkt een verantwoorde centrale bank niet staan toekijken maar grijpt in. Ik reken de Fed tot de groep der verantwoorde centrale banken. Dit zeker aangezien de inflatie in de VS te hoog is en aan de hoge kant lijkt te blijven.
Anderzijds is er de eerder aangehaalde uitspraak van Wim Duisenberg. Jerome Powell, de voorzitter van het rentecomité van de Fed, zit op die positie pas sinds februari van dit jaar. Dat betekent dat hij nog minstens 3,5 jaar te gaan heeft (benoeming tot voorzitter is goed voor 4 jaar, waarbij geldt dat de voorzitter hernoembaar is). Powell moet dus nog jaren mee, hij is pas begonnen. Voor een voorzitter van de Fed is niets meer waardevol dan een imago op de markten van een centrale bankier met een ruggengraat. Onlangs heeft de Amerikaanse president Donald Trump in niet mis te verstane bewoordingen gezegd de geplande renteverhogingen van de Fed maar niets te vinden. Ofwel: Trump oefent politieke druk op de centrale bank.
Zou Powell de eerste de beste keer dat Trump druk uitoefent bezwijken, dan wordt het wel erg lastig het eerder omschreven gewenst imago op te bouwen. De markt zou hem namelijk juist kunnen gaan zien als een zwakke centrale bankier of, nog erger, het schoothondje van de president.
De enige manier dat te voorkomen is dat doen wat de president níet wil. Vandaar dat ik verwacht dat de Fed de officiële rente in september niet alleen zal verhogen, maar daarnaast een nieuwe renteverhoging in december zal aankondigen en nogmaals duidelijk zal onderstrepen dat de bank van plan is de rente in 2019 drie keer te verhogen. Niet alleen omdat het moet, maar ook omdat het kan, gezien de economische situatie.
Waar ik de Fed plechtig zie onderstrepen de rente volgend jaar drie keer te willen optrekken, zou het me echter niet verbazen als we eind 2019 vast moeten stellen dat dat niet uitgekomen is. Dit bijvoorbeeld omdat er in mijn ogen veel erop wijst dat de economische groeivooruitzichten vanaf de tweede helft van 2019 in de VS zullen verslechteren.
Daarnaast zou het me niet verbazen als de Fed ook wel ontvankelijk blijkt te zijn voor de wensen van Trump. Op het moment dat hij de bank onder druk zet en de Fed in de spotlights staat, zal de bank er alles aan doen te laten merken dat ze zich daar niets van aantrekt. Maar wanneer de spotlights vervolgens onvermijdelijk doven om later ergens anders op te schijnen, zou het niet verbazen als de Fed zich veel minder stoer opstelt. Dit zeker omdat het dagelijks bestuur nu nog uit 3 personen bestaat en president Trump vier nieuwe leden kan benoemen. Een aantal heeft hij al voorgedragen. Het zullen lang niet allemaal personen zijn die alles zullen doen wat Trump wil zonder daarbij na te denken, maar tussen die benoemingen kan er ook eentje zitten waar dat wél voor geldt. Zeker omdat een nieuwe benoeming na zijn tirade tegen de Fed de kans dat hij zo iemand zal voordragen, toeneemt. En de voorgedragen Fed-bestuurders zullen er toch deels op geselecteerd zijn dat ze Trump wel zien zitten. Als in de loop van 2019 de economische vooruitzichten inderdaad verslechteren, dan is een wijziging van plannen qua aantal renteverhogingen zo gedaan. Toen Wim Duisenberg zijn vergelijking tussen centrale bankiers en slagroom uitsprak, had hij het over de Duitse centrale bankiers. Dat is echter, monetair-biologisch gesproken, een andere soort dan de Amerikaanse centrale bankiers.
Trek ik bovenstaande redenering vervolgens door, dan zou net niet vreemd te noemen zijn als EUR/USD de komende weken per saldo onder neerwaartse druk blijft staan, iets wat, ceteris paribus, richting de zomer van 2019 aan kan houden. Waar de Fed de rente namelijk blijft verhogen, is zelfs praten over renteverhogingen in de eurozone veel te vroeg. In loop van 2019 kan dat veranderen, in de zin dat de Fed de weg vrij gaat maken de rente in 2019 minder vaak op te krikken dan voorzien terwijl juist op dat moment eerste renteverhogingen in jaren in het euroland op de horizon verschijnen. In 2019 kiest Europa een nieuw Europees Parlement, krijgen we een nieuwe Europese Commissie én krijgt de ECB een nieuwe baas. Het eerste en het tweede kunnen de weg vrij maken voor afspraken over een verdere integratie van de eurozone; het derde kan voor een imago van een meer havikachtige ECB zorgen. Beide zouden de euro aantrekkelijker kunnen maken tegenover de dollar.
Passen we het bovenstaande toe op de markt voor edelmetalen, ceteris paribus, dan zou het niet verbazen als goudprijs de komende weken tot maanden in de hoek blijft verkeren waar rake klappen vallen om vervolgens in loop van 2019 weg omhoog in te slaan.