Arbeidsmarkt in de VS ligt in coma
6 juni 2016
Na de publicatie van de notulen van de rentevergadering van de Fed in april eerder dit jaar, merkte ik al tijdens het schrijven van mijn vorige artikel dat beleggers ineens de kans op een renteverhoging in juni veel hoger zijn gaan inschatten. Van nagenoeg 0 procent naar ruim 30 procent kans erop. Zij deden dat niet alleen door wat er in de vermelde notulen te lezen viel, maar ook omdat verschillende Fed-bestuurders in de dagen ervoor impliciet en expliciet lieten weten dat een renteverhoging in juni heel goed mogelijk is.
Minder gecreëerde banen dan verwacht
Ik schreef in mijn vorige artikel dat volgens mijn analyse, de Fed de rente níet zal verhogen in juni. Daar gaf ik twee redenen voor. Een ervan was dat de Fed duidelijke tekenen moet zien dat de Amerikaanse economie herstelt.
Begin mei kregen we het bericht dat de Amerikaanse bedrijven in april 160.000 nieuwe banen hadden gecreëerd. Dit was aanmerkelijk minder dan de verwachtte 200.000 nieuwe banen, tevens ook het laagste aantal nieuwe banen sinds de herfst van vorig jaar. ‘Het zwakke aprilcijfer kan wel eens het eerste teken zijn dat het tempo waarmee Amerikaanse bedrijven nieuwe banen creëren aan het afnemen is. Of dat het geval is zal de komende maanden moeten blijken. De Fed zal ondertussen niet willen riskeren dat zij de rente verhoogt om iets later te ontdekken dat de arbeidsmarkt afkoelt.’
Afgelopen vrijdag middag publiceerde de Amerikaanse overheid hoeveel nieuwe banen er in mei zijn bijgekomen in de Amerikaanse economie. Het zouden er volgens marktvorsers 160.000 zijn. De meest pessimistische onder hen had nog steeds 90.000 nieuwe banen in mei op zijn spread sheet staan. Het bleken er echter slechts 38.000 te zijn. Dat is een zeer slecht cijfer, een cijfer dat erop wijst dat de kans heel groot is dat de arbeidsmarkt in de VS aan het afkoelen is. Het is ook een zeer slecht cijfer omdat uit het rapport duidelijk blijkt dat de schade zich niet beperkt tot één sector; over de hele linie is de arbeidsmarkt aan het verzwakken, wat niet veel hoop geeft dat de cijfers voor de maanden april en mei door een tijdelijke factor zijn beïnvloed. Het zou me niet verbazen als er analisten waren die oprecht dachten dat er sprake was van een typo in het mei-banenrapport.
De eerder genoemde cijfers over het aantal nieuwe banen in april en maart – met april dus de maand waarin dat aantal al teleurstellend laag is geweest – bleken bovendien te optimistisch te zijn geweest. Naar nu blijkt hebben de Amerikaanse bedrijven in die maanden 59.000 minder nieuwe banen gecreëerd dan eerder werd bericht.
Naar aanleiding van het aprilcijfer schreef ik dus dat dat de eerste aanwijzing kan zijn dat de Amerikaanse arbeidsmarkt afkoelt en dat mei en juni voor uitsluitsel zullen moeten zorgen. Met het mei cijfer in de hand is de enige mogelijke conclusie dat het niet goed gaat met de arbeidsmarkt in de VS. Die ligt in coma.
Niet veel goeds voor de economische groei
Het is nu zeker dat de Fed de officiële rente in juni niet zal verhogen. Minder nieuwe banen geeft aan dat de onderliggende economische groei zwak is. Dit belooft de komende maanden niet veel goeds voor de economische groei. Immers, weinig nieuwe banen betekent meer pessimisme en een minder grote kans dat de Amerikaanse huishoudens hun consumptie zullen opvoeren, wat op zijn beurt het economisch herstel in gevaar brengt en de kans op stijgende inflatie, wat de Fed graag wil zien, fors verlaagt.
In mijn ogen neemt hierdoor de kans toe dat de Fed de rente de rest van dit jaar laag zal houden. De centrale bank heeft de afgelopen maanden steeds gezegd dat die de arbeidsmarkt zag aantrekken. Dat daar nu een streep doorheen kan, zal hard aankomen bij de Fed.
Dit vergroot overigens wel de kans op nieuwe maatregelen van de ECB. Als het erop lijkt dat de economische groei in de VS minder wordt, dan is dat slecht nieuws voor de economische groei én inflatievooruitzichten in de eurozone, onder meer omdat de kans toeneemt dat EUR/USD onder neerwaartse druk zal komen te staan. Dat zou de export uit het euroland duurder maken in het buitenland, en zo de groei raken, én de import (uitgedrukt in euro) goedkoper maken, wat de inflatie omlaag zou drukken. Beide zijn zaken die de ECB onwenselijk vindt.