Niet alleen economisch herstel is fragiel... ook de centrale bankiers zijn dat!
9 oktober 2015
Niet eens elk woord maar elke komma, elke zucht, de lengte van de pauze tussen een vraag van een journalist en een antwoord van de Fed-voorzitter Janet Yellen of haar ambtgenoten elders. Alles wordt tegenwoordig geanalyseerd om maar te achterhalen wat voor beleid de centrale banken gaan voeren.
Vreemd is dat niet. Immers, ook in normale economische tijden, wanneer je centrale banken slechts sporadisch op de voorpagina’s van de kranten kunt spotten, heeft hun beleid erg veel invloed op de financiële markten, laat staan anno 2015. De Fed, de ECB en de andere centrale banken bepalen de rentes van allerlei looptijden maar ook de wisselkoersen.
Het mag duidelijk zijn, de financiële markten zijn supergevoelig voor activiteit of juist het gebrek eraan door de centrale banken. Dit is overigens niets nieuws. Hoe nerveus de financiële markten zouden worden als een voormalig voorzitter van de Fed, Alan Greenspan, iets zou overkomen bleek uit een half grap half serieuze opmerking van de presidentskandidaat John McCain in 1999.Op de vraag of hij Greenspan zou herbenoemen als de Fed-baas, antwoordde McCain dat hij meer zou doen dan dat: ‘Zou hij komen de overlijden, God behoede, wat ik dan zou doen is hem in zithouding vastzetten, donkere zonnebril erop zetten en doen alsof hij leeft en dat zo lang volhouden als mogelijk.’ Het enige wat nu anders is, is dat die gevoeligheid van de financiële markten voor wat de centrale bankiers doen, nog groter is omdat hun invloed nog groter is.
Daar moest ik aan denken toen de huidige Fed-baas Janet Yellen een toespraak hield op een Amerikaanse universiteit. Aan het einde ervan werd ze onwel. Het bleek allemaal mee te vallen, maar ik vroeg me af: stel dat ze daar een hartaanval had gehad?
De kans erop neemt toe naarmate je ouder wordt. Yellen is 68 jaar oud, een leeftijd waarop men normaal gesproken geniet van het pensioen, het rustiger aan doet want hoe ouder, hoe meer kwalen, stress is dan het laatste wat je nodig hebt. En als je een centrale bankier bent, dan heb je per definitie te maken met een stressvolle situatie, zeker nu!
Als Yellen nou een uitzondering zou zijn, zou je deze zorgen misschien kunnen negeren. Maar dat is ze niet! De President van de ECB, Mario Draghi, is 67 jaar. De tweede man van de bank, de Portugees Vitor Constancio is 72 zelfs! Draghi blijft op zijn stoel nog 4 jaar zitten, dus wanneer hij afzwaait zal zijn 71 jaar zijn. Constancios benoeming is nog 3 jaar goed, dus als hij de ECB verlaat zal hij 75 jaar zijn. De tweede man bij de Fed, Stanley Fisher, is 72 maar zijn benoemingstermijn loopt door tot 2020, ofwel zijn 77ste levensjaar. Yellens benoeming loopt zelfs pas in 2024 af, ofwel wanneer zij de respectabele leeftijd van 77 bereikt! Eerlijk is eerlijk, Draghi en Yellen zijn ergens ook wel jong te noemen…vergeleken met hun evenknie bij de Japanse centrale bank. Haruhiko Kuroda is 71. Zijn plaatsvervanger is overigens 73.
Ik vind die hoge leeftijden van mensen achter de monetaire rode (nucleaire) knop, een gevaar voor de wereldeconomie. In een tijdperk waarin zoals gezegd hun elke zucht de financiële markten in beroering kan brengen, moet je er niet aan denken dat een van hen een hartaanval krijgt. Meteen zou er paniek ontstaan op de markten en economisch herstel in alle landen, sterke of zwakke, die wel en die niet hervormen et cetera, in groot gevaar brengen. Dat risico lopen we omdat Yellens en Draghis van deze wereld maar weigeren zoals normale mensen met pensioen te gaan. Zij kunnen blijkbaar geen weerstand bieden aan de lokroep van prestige – als centrale bankier ben je er zeker van dat je tot de 10 of 20 meest invloedrijke personen ter wereld behoort – en geld – Draghi krijgt ruim 31.000 euro per maand, dat is exclusief allerlei toelages et cetera – en blijven er maar zitten. Met elke dag dat zij, gezien hun leeftijd, de Fed en de ECB blijven bestieren, neemt de kans op paniek en ramp echter toe door de ontwikkelingen in hun gezondheid.
Wij staan het als een samenleving niet toe dat iemand die een gevaar kan vormen voor het verkeer achter het stuur zit. Centrale bankiers vormen een gevaar achter het economische stuur en het is de hoogste tijd voor de wetgever daar een einde aan te maken. Voor alle bestuursleden bij de centrale banken moet gelden dat hij/zij op 65-jarige leeftijd verplicht met pensioen moet. Willen de Draghis en de Yellens van deze wereld toch doorwerken, dan schrijven ze maar een boek, gaan ze lezingen geven, ze doen maar wat ze willen, maar niet bij de Fed et al waar je voor gevaarlijke situaties kunt zorgen. En zolang dat niet gebeurt moet je als belegger, ook of misschien wel zeker als een belegger in edelmetalen, wanneer je Yellen en Draghi op de TV ziet, voortaan niet alleen luisteren naar wat ze zeggen en de duur van de pauzes tussen twee zinnen bijhouden, maar ook kijken naar hoe ze eruit zien.