Gisteren provoceerde Alexis Tsipras onze Jeroen Dijsselbloem nog op Twitter. Hij deelde een indirecte sneer uit naar de Europese onderhandelaars, door op Twitter te stellen dat de Griekse overheid "geen extreme voorstellen zal accepteren". "Ons volk heeft genoeg geleden de afgelopen vijf jaar", schreef hij.

Nu wilt minister-president Tsipras best een akkoord sluiten. Maar hij staat onder zware druk van andere partijgenoten, die zelfs al om nieuwe verkiezingen vragen.

Dit werd helemaal duidelijk toen bleek dat de Griekse ministerie van Financiën het steunvoorstel finaal afschoot. Het is moeilijk voor Tsipras om met zijn achterban tot een akkoord te komen met de onderhandelaars in Brussel.

'Bundelen', de laatste troef van Griekenland?

Donderdag zei IMF-leider Christine Lagarde nog dat ze vol vertrouwen was dat Griekenland deze 'kritieke terugbetaling' van vandaag zou doen. Na de onderhandelingen tussen Griekenland en de Europese kredietverstrekkers, vertelde zij dat Griekenland 'had aangetoond zich erg flexibel op te stellen'.

Kortom, amper vierentwintig uur geleden ontkende Christine Lagarde nog in alle toonaarden dat Griekenland een betaling zou missen.

Ik had vorige week echter al informatie dat de Grieken de betalingen wilden gaan 'bundelen'. Dit komt in feite neer op een uitstel van betaling, een unicum in IMF-sferen. Uiteindelijk heeft IMF toestemming gegeven voor het bundelen van de betalingen. Nu moet Griekenland eind juni alle vier de betalingen in één keer overboeken, wat neerkomt op een bedrag van ongeveer €1,8 miljard.

Zonder staatssteun gaan zij dat bedrag, net als vandaag het geval is, niet kunnen betalen.

Dijsselbloem en Tsipras hopen nu op 14 juni tot een akkoord te komen voor meer staatssteun.

Kapitaalvlucht uit Griekenland blijft versnellen

Al sinds 2009 is er sprake van een kapitaalvlucht uit Griekenland. Massaal gaan bankrekeninghouders de grens over. Zij vertrouwen Griekse banken niet. In 2012 kwam alles tot bedaren. Van 2012 tot en met 2014 was er een herstel te zien en gingen er niet langer miljarden over de grens. Maar de kapitaalvlucht ingezet in 2009 is een tweede fase ingegaan.

Deze kapitaalvlucht zal nog verder versnellen. Griekse banken lopen op een dun koord en zijn zeer gevoelig voor veranderingen op de kapitaalmarkten. Een bank kan zich namelijk op meerdere manieren financieren, maar het wegvallen van grote sommen aan bankdeposito's maakt een bank zeer afhankelijk van de interbancaire markt en de centrale bank.

Met oplopendes rente kan een bank daarom direct in de problemen raken. Een deel van de staatssteun zal daarom naar de Griekse banken gaan.

Sommige hebben het over deviezenbeperkingen of kapitaalcontroles; ik denk niet dat we die op korte termijn in Griekenland kunnen verwachten, op voorwaarde dat Griekenland in de euro blijft. Bij een terugkeer naar de drachme zullen de Griekse banken op slot gaan en zal er zich een 'Argentinië'-scenario voordoen.

De werkelijke afrekening voor de Nederlandse belastingbetaler komt vroeg of laat. Laten we eens kijken naar hoeveel de Griekse overheid niet alleen deze maand moet afbetalen, maar ook de komende jaren:

• Af te lossen in 2016: €7,2 miljard
• Af te lossen in 2017: €9,7 miljard
• Af te lossen in 2018: €4,6 miljard
• Af te lossen in 2019: €13,6 miljard

Kortom, al komt er een nieuw akkoord, over een jaar zitten we weer exact in dezelfde situatie (of eerder als rentes stijgen). Griekenland is een bodemloze put, en dat is geen populistische uitspraak, maar een gedegen conclusie op basis van de hoogte en structuur van de Griekse staatsschuld, en de belastinginkomsten of de mogelijkheid om deze te vergroten.

Zoals ik eerder schreef, denk ik dat de afrekening nog op zich laat wachten. Alexis Tsipras zal tot een akkoord komen, er zal meer geld naar Griekenland gaan en later herhalen we het hele circus opnieuw. Dit zal overigens interne gevolgen hebben voor Tsipras.

De goudprijs kan de komende maand daarom makkelijk naar de $1.100/oz, een waarschuwing die ik al eerder gaf. Dat betekent niet dat nu goud kopen verkeerd is, want de eurokoers is ook volatiel en op korte termijn onvoorspelbaar.

Draghi raakt de controle kwijt

Nadat Mario Draghi eerder dit jaar het grootste ECB-stimulusprogramma ooit aankondigde, daalden rentes in de eurozone tot absurde laagtes. De rentes van Italië en Spanje waren nog nooit zo laag. In Nederland daalde de spaarrente tot onder de 1%. In 500 jaar tijd waren de rentes in Nederland niet eerder zo laag als nu.

Maar er is iets geknapt.

De 'bond vigilantes' lijken terug te keren. Obligatierentes in alle Europese landen liepen op, ondanks het recordprogramma van Draghi. Zo steeg de Duitse tienjaarse rente van pak en beet 0,5% naar 1%, in amper drie dagen.

Ik heb nog niet eerder zoveel volatiliteit gezien.

Ik waarschuwde er eerder dit jaar al voor. Het was één van de weinige voorspellingen die ik deed (ik geloof niet in koersdoelen).

Maar dit jaar is het jaar van gigantische volatiliteit op valuta- en obligatiemarkten, en wat er afgelopen week in Nederland gebeurde is ongekend. De rentes lopen op en dat betekent weinig goeds voor Draghi. Sterker nog, het laat zien dat Draghi volledig de controle kwijtraakt.

Mario Draghi deelde een sneer uit aan pensioenfondsen. Geteisterd door de nulrentes van de ECB, die de financiële markten momenteel aan het verwoesten zijn, gaven pensioenbeheerders de schuld aan de centrale bank. Maar hun klaagzang was onterecht, zei Draghi.

Mario Draghi's antwoord was veelzeggend. 'Zoek dan maar rendement elders, het is niet mijn probleem.' Hij raadde pensioenfondsen aan om dan maar in risicovoller papier te beleggen. Uiteraard is Mario Draghi en zijn bestuur wel degelijk verantwoordelijk voor de huidige 'abnormaliteit', en weet iedereen behalve de centrale bankbestuurders dat een terugkeer naar 'normaliteit' tot veel pijn gaat leiden.