ECB verklaart de spaarder nu ook officieel de oorlog
4 november 2016
Onlangs schreef ik op deze plek over de in mijn ogen twee woorden van het jaar, namelijk de term ‘houdbaar convergeren’ die Mario Draghi geuit heeft na de laatste vergadering van het bestuur van de ECB. Het komt erop neer dat de ECB zegt jaarlijkse inflatie van boven het streefpercentage van 2 procent een tijdlang te gedogen. Anders gezegd: de ECB zal de rente nog heel lang zeer laag houden, óók – en dat is belangrijk – wanneer de jaarlijkse inflatie in de eurozone naar 2 procent klimt en zelfs als die daar overheen komt. Wat betekent dat allemaal eigenlijk in feite als we dat zo simpel mogelijk moeten uitleggen?
Wanneer de ECB zegt de rente pas te verhogen wanneer de inflatie volgens de bank zelf structureel en houdbaar naar 2 procent is gestegen, in de wetenschap dat de kans groot is dat de bank steeds weer met redenen zal aankomen waarom een stijging van de inflatie níet structureel is (tijdelijke factoren zoals olieprijs, het slechte of juist het goede weer et cetera, wanneer valt Sint Juttemis ook alweer?) en in de wetenschap dat de spaarrente behoorlijk afhangt van de ECB-rente, dan zegt de ECB niets anders dan dat iedereen die spaart een nog lastigere periode ingaat, veel lastiger dan de afgelopen jaren al zijn geweest.
Vogelvrij
Wat bedoel ik ermee? De spaarder moet zich straks opmaken voor een voor hem uiterst giftige combinatie van én een (behoorlijk) stijgende inflatie én een laagblijvende spaarrente. Anders gesteld: er komt een nieuwe aanslag op uw spaargeld aan (inflatie holt de koopkracht van uw spaartegoed uit) terwijl de beschermheer van uw spaargeld tegen zo’n aanslag, namelijk de rente die u over uw spaartegoed krijgt, zal schitteren in afwezigheid. Tel daarbij nog eens op dat de fiscus gewoon blijft uitgaan van een fors rendement op uw spaarcentjes en het mag duidelijk zijn dat de spaarder vogelvrij is verklaard. U kunt later in ieder geval niet zeggen dat u het niet zag aankomen.
Als ik erover nadenk dan is de situatie eigenlijk nog erger. De hierboven omschreven giftige situatie voor de spaarder kan namelijk wel eens al begonnen zijn. Eerder schreef ik al dat het zomaar zou kunnen zijn dat de genoemde inflatieklim al begonnen is. Bedroeg de jaarlijkse inflatie in de eurozone in het voorjaar nog -0,2 procent, in oktober dit jaar prijkte er een 0,5 procent op het scorebord.
En de eurozone is geen uitzondering in de wereld. Ook in Groot-Brittannië en de Verenigde Staten is inflatie uit haar lange winterslaap gekomen lijkt het wel. Uit China komt een voor de hele wereld zorgwekkend feit wat inflatievooruitzichten betreft. De producentenprijsindex aldaar, een index die zeg maar de inflatie in het bedrijfsleven weergeeft, is behoorlijk aan het klimmen. In de wetenschap dat de correlatie tussen de Chinese PPI en de mondiale inflatie behoorlijk sterk is (geen wonder aangezien de rest van de wereld tegenwoordig erg veel producten uit China haalt), wijst die ontwikkeling erop dat China, na jarenlang neerwaartse druk op de inflatie te hebben geëxporteerd naar de rest van de wereld, nu juist ópwaartse druk op inflatie gaat uitvoeren. En waar we Chinese producten aan de grens kunnen stoppen als we vermoeden dat China zich niet aan de spelregels houdt, kan dat met het exportproduct ‘inflatie’ niet: die vloeit zo over onze grenzen heen, onder meer de polder in.
Leuker kan ik het niet maken. Wel helder waar we mee te maken hebben. Het lijkt mij geen overbodige luxe op een gure herfstavond toch maar eens even ons spaargedrag tegen het licht te houden en wellicht alternatieven te overwegen. Zoals ik wel vaker gezegd en geschreven heb: Noach is zijn Ark niet gaan bouwen toen het begon te regenen maar ver daarvoor, toen de zon nog volop scheen.
