Fed maakt de weg voor mondiaal ruimer beleid vrij
22 maart 2019
Ik heb op deze plek vaak gezegd dat na een vergadering van het bestuur van de ECB of het rentecomité van de Fed, heel vaak één zin die nauwelijks opvalt, veelzeggend blijkt te zijn. Dat was eerder deze week niet anders. Jerome Powell, voorzitter van de Fed, zei onder meer niet te vinden “dat we op een overtuigende manier ons inflatiedoel van 2 procent bereikt hebben.”
De Amerikaanse inflatie bedroeg in januari 1,5 c.q. 2,1 procent, al naargelang welke maatstaf je neemt.
Volgens alle geschreven en ongeschreven monetaire regels, hoort daar een hogere officiële rente bij. Als de Fed-topman echter zegt dat de doelstelling niet overtuigend is gehaald, dan betekent dat, vrij vertaald, dat het beleid nog ruimer moet worden. De stelregel is immers: ruim beleid leidt tot hogere inflatie en een krapper beleid drukt de geldontwaarding omlaag.
Het rentecomité van de Fed besloot dan ook niet alleen de officiële rente ongewijzigd te houden maar ook om de plannen voor de rest van dit jaar te wijzigen. Waar het comité in december nog twee renteverhogingen in het vooruitzicht stelde – iets wat ik, net als de belofte gemaakt vroeg in 2018 om de rente in 2019 vier keer te verhogen meermaals als wishful thinking bestempeld heb – luidt de nieuwe belofte voor dit jaar ‘nul renteverhogingen’. In 2020 krikt de bank de rente één keer omhoog. Net zoals begin 2018 en de genoemde vier beloofde renteverhogingen in 2019, schaar ik die belofte voor 2020 ook onder het kopje wishful thinking.
Ik acht de kans groot dat de economische groei in de VS – en de wereld wat dat betreft – later dit jaar positief verrast.
Dit als gevolg van alle genomen en te nemen maatregelen, niet in de laatste plaats het ruimere beleid van de centrale banken. Daarover gesproken: de Fed besloot ook de afbouw van quantitative easing, te vertragen en in september dit jaar ermee te stoppen. Dat is een behoorlijke economische stimulans voor de economie in de komende maanden en kwartalen.
Maar al die maatregelen waar ik het over had, zijn maatregelen die als het ware uit 2020 naar 2019 worden gehaald. Vandaar dat ik de groei in 2020 aanmerkelijk lager zie uitkomen dan waar ook de Fed op het moment van uitgaat. Een recessie in 2020 is niet uitgesloten. En dat is géén omgeving waarin de Fed de rente verhoogt maar eerder verlaagt.
Deze besluiten van de Fed zullen in mijn ogen gevolgen hebben voor alle andere centrale banken in de wereld, waaronder onze ECB.
Hoe verschillend die ook zijn, wat ze gemeenschappelijk hebben is het streven de Fed niet in te halen. Daardoor zouden hun munten sterker worden, wat als ongewenst wordt gezien in veel landen omdat dat de exportpositie schaadt en de veelal te lage inflatie (denk aan de eurozone!) verder omlaag zou drukken. Dus nu de Fed stevig op de rem is getrapt en achteruit begint te rijden, zullen haar zusterinstellingen elders dat ook gaan doen.
Verwacht bijvoorbeeld van de ECB dat die het moment van de gewenste renteverhoging de komende tijd verder naar de toekomst zal verschuiven en dat er meer speculatie komt over opnieuw opstarten van quantitative easing. Met andere woorden: verwacht nog langer zeer lage rentestanden in het euroland. Verwacht ook dat het monetaire beleid in opkomende landen ruimer zal worden. Al met al is de mondiale monetaire polonaise waar ik het laatst over had, een feit.