Fed te optimistisch over komende jaren
2 oktober 2018
Nog 5 keer tussen nu en de Kerst van 2020 waarvan nog 4 keer voor de Kerst van 2019. Zo luiden de renteplannen van de Fed. Waarom? Omdat de economische situatie erop vraagt.
Het mag vreemd geklonken hebben voor velen, zeker met de overweldigende aandacht voor het tienjarig jubileum van Lehman Brothers en allerlei doemverhalen die de ronde deden, maar de Fed-voorzitter Jerome Powell zat er niet echt naast toen hij tijdens de persconferentie eerder deze week sprak over ‘uitstekende tijden’ voor de Amerikaanse economie. Die groeit hard, de inflatie is niet hoog en de rentes laag. Het vooruitzicht op die renteverhogingen en hoge economische groei met inflatie die zeker niet te hoog is, is normaal gesproken een omgeving waar edelmetalen niet blij van worden. Het verbaast dan ook niet dat de goudprijs een flinke veer heeft laten vallen de afgelopen maanden. Al zes maanden op rij sluit de goudprijs lager dan aan het begin van de maand. Dat hebben we sinds 1997 niet meegemaakt.
Vooruit kijkend vond ik dat er in de persconferentie van Powell eerder deze week een belangrijke uitsprak schuilde die van groot belang voor edelmetalen kan zijn, met het oog op middellange termijn.
Tijdens de persconferentie kreeg de Fed-voorzitter onder meer de vraag onder welke omstandigheden de bank genoodzaakt zou zijn de rente vaker te verhogen dan nu in de Excel-sheet van de Fed ingevoerd staat en onder welke omstandigheden de Fed juist minder vaak de officiële rente zou opkrikken.
De Fed zou de rente sneller optrekken als de inflatie hoger zou uitpakken. De bank zou geld lenen minder frequent duurder maken als de economische groei lager zou worden, inflatie zou dalen of bij een significante en langdurige correctie op de financiële markten. En bij die laatste reden dacht ik: dát is een zeer waardevol stukje informatie.
Toen Powell eerder dit jaar de monetaire teugels in de VS overnam van Janet Yellen, heeft hij meermaals sterk erop gehint dat hij de financiële markten niet te hulp zou schieten als de aandelenkoersen bijvoorbeeld zouden dalen. De zogeheten Greenspan- en later Bernanke- en Yellen-put, was van tafel leek het wel. Dat blijkt nu slechts stoere taal van Powell te zijn geweest, misschien om zijn imago destijds cachet te geven.
Bij een, en ik citeer Powell hier, ‘significante en langdurige correctie op de financiële marken’ moeten we dus er rekening mee houden dat de Fed de officiële rente minder snel zal verhogen. Van een significante correctie spreken we vaak als de koersen met meer dan 10 procent dalen.
In het verlengde van het bovenstaande zei Powell ook dat “een van de belangrijkste lessen van de Grote Financiële Crisis is dat de stabiliteit van het financiële systeem belangrijk is”. Vrij vertaald: als wij ook maar beginnen te vrezen voor financiële instabiliteit, dan grijpen we onmiddellijk in. Ingrijpen door een centrale bank betekent minder renteverhogingen of renteverlagingen. Wanneer zou financiële stabiliteit gevaar lopen? Als de aandelenkoersen bijvoorbeeld scherp zouden dalen en/of de langetermijnrentes te snel zouden stijgen.
Waar ik de Fed in 2018 zijn voornemens waar zie maken qua aantal renteverhogingen, namelijk nog één, zie ik de bank dat niet doen in 2019 en verder. Niet omdat ik negatief ben en een recessie verwacht volgend jaar – dat doe ik niet, sterker nog, ik voorzie aanhoudend hoge groei in de komende twaalf maanden – maar simpelweg omdat de verwachtingen van de Fed voor 2020 en 2021 zo rooskleurig zijn dat de kans dat ze tegen zullen vallen in mijn optiek veel groter is dan dat ze te pessimistisch zullen blijken te zijn.
De Fed ziet bijvoorbeeld de economische groei tot en met 2021 boven de zogeheten potentiële groei, het groeipercentage dat de Amerikaanse economie vast kan houden zonder te oververhitten, blijven. De nu al zeer lage werkloosheid ziet de bank verder zakken en bij dat alles de inflatie niet verder stijgen. Dat is zo ongeveer het meest gunstige scenario dat iemand kan uittekenen voor de komende jaren. Veel beter dan dat krijg je het niet. Too good to be true, zeggen de Amerikanen dan. Ik denk eerder aan een andere term: wishful thinking.
Aangezien een periode van expansie van de Amerikaanse economie tussen twee periodes van laagconjunctuur c.q. recessie echter doorgaans tussen 8 en 10 jaar duurt, acht ik de kans klein dat de Amerikaanse economie nog bijna drie jaar lang op volle toeren blijft draaien. Lagere groei, lager dan waar de Fed vanuit gaat voor de komende jaren, zou me niet verbazen.
Het vooruitzicht op minder renteverhogingen dan gepland en lagere economische groei dan op het moment wordt verwacht, zou een omgeving zijn waarin edelmetalenprijzen een tegenoffensief zouden beginnen om verloren terrein terug te veroveren.
