Fed verhoogt de rente en kondigt meer aan
29 juli 2022
10 jaar en één dag na Draghi’s ‘whatever it takes’ om de euro te redden, verhoogde de Amerikaanse Fed de officiële rente voor de tweede keer op rij met 75 basispunten. Daarmee is de officiële rente van de bak inmiddels te vinden in de bandbreedte 2,25 – 2,5 procent. De voorman van de bank, Jerome Powell, verklaarde in de persconferentie die volgende de facto oorlog tegen de zeer hoge inflatie in de VS. Hij gebruikte die woorden niet maar het kwam erop neer dat de Fed, volgens Powell, ‘whatever it takes’ zou doen om de inflatie terug naar 2 procent te krijgen.
recessie
Volgens de Fed-topman is prijsstabiliteit ‘het fundament van een economie. Niets werkt naar behoren zonder prijsstabiliteit’, aldus Powell om te vervolgen dat het bereiken van prijsstabiliteit dan een ook must is voor de Fed. ‘Er is geen alternatief voor prijsstabiliteit.’ De bank spreekt van prijsstabiliteit als de jaarlijkse inflatie om en nabij 2 procent bedraagt. Thans ligt de geldontwaarding in de VS op 9,1 procent.
Om inflatie lager te krijgen, is enige afkoeling van de economie noodzakelijk, aldus de bank. Dat de Amerikaanse economie duidelijk afkoelt – er is sprake van een technische recessie omdat de economie in zowel het eerste als het tweede kwartaal van dit jaar gekrompen is – is daarom een welkome ontwikkeling voor de Fed. Maar er is meer nodig. Het verbaasde dan ook niet dat Powell zei dat de rente in september, wanneer het rentecomité van de Fed weer bij elkaar komt, weer met een ongebruikelijk hoge stap omhoog zal moeten. De Fed-rente zal volgens Powell naar een ‘enigszins verkrappende stand’ moeten, lees naar een niveau dat de economische groei afremt. Powell liet de buitenwereld niet gissen naar wat voor niveau daarbij hoort: hij noemde de bandbreedte van 3 á 3,5 procent. De boodschap is duidelijk: er zijn meer renteverhogingen nodig de komende maanden en een verdere vertraging van de groei zal de Fed eerder als een welkome dan ongewenste ontwikkeling zien.
de aandelenkoersen
De aandelenkoersen spoten daarop omhoog en de langetermijnrentes daalden verder. Vreemd? Nee, het líjkt alleen maar vreemd!
Met het besluit de rente te verhogen naar 2,25 – 2,5 procent, bevindt de Fed-rente zich nu op neutraal niveau, aldus Powell. Hij zei verder onder meer dat de onzekerheid waarmee de bank te maken heeft, significant groter is dan normaal.
Bij zulke woorden hoort de markt dan: de renteverhogingen die hierna zullen komen, zullen niet al te ver gaan en voorzichtigheid is geboden want onzekerheid. En dát klinkt de markten als muziek in de oren. Toen Powell namelijk zei dat de rente verkrappend moet worden, leek dat slecht nieuws voor de markten. Maar in combinatie met ‘we zijn nu neutraal’, betekent het dat niet veel meer nodig zijn.
Concreet: zoals ik aan het begin van deze verhogingencyclus van de Fed op deze plek schreef, houd ik er rekening mee dat na de renteverhoging in september er nog ééntje zal komen, van 25 of 50 basispunten en dat de Fed daarna op de pauzeknop zal drukken. En het zou mij niet verbazen als de Fed in 2023 overgaat tot renteverlagingen.
Ik zie namelijk de economische activiteit in de VS te veel afkoelen wat de Fed betreft en de inflatie rap terugvallen, iets wat de Fed de ruimte zal verschaffen de rente te kortwieken.
Ik zie de inflatie overigens niet naar het gewenste niveau zakken, dat kan zomaar nog jaren duren, mede doordat de Fed de officiële rente niet voldoende zal verhogen om de inflatie krachtig aan te pakken.
Het mag dan wel zo zijn dat Powell op de vraag of hij de rente liever te veel of te weinig verhoogt, antwoordde met dat ‘de rente te weinig verhogen het risico inhoudt dat de kosten van het aanpakken van inflatie later hoger zullen zijn’. Dat antwoord is makkelijk op te vatten als dat hij de rente liever te veel zou willen verhogen dan te weinig, zijn woorden over wat er nog aanstaande is en, belangrijk, wat de grens is tussen te veel en te weinig, wijst er in mijn optiek duidelijk op dat in de praktijk de Fed de rente te weinig zal opkrikken.
Al het bovenstaande zorgt dan voor een plausibel beeld van de Fed die de rente nog iets verder zal verhogen en inflatie die in de komende kwartalen merkbaar daalt. Dat laatste kunnen we herschrijven als dat de renteverhogingen van de Fed in de ogen van de markten voldoende sterk zullen zijn om ervoor te zorgen dat inflatie op middellange termijn géén probleem wordt.
Dat schetst de kaart van een toekomstige omgeving waarin de economie keurig groeit, inflatie niet uit de hand loopt, de Fed-rente relatief laag blijft en de overheden klaar staan de economie te helpen mocht dat nodig zijn. Dat is een omgeving waar aandelenkoersen doorgaans prima gedijen.
De komende tijd, tot de eerstvolgende vergadering van de Fed in september, zullen vooral de twee maandelijkse cijfers over inflatie en de Amerikaanse banenmarkt zeer belangrijk zijn en dus iets om extra scherp in de gaten te houden. Het is niet voor niets dat Powell die publicaties expliciet noemde tijdens de persconferentie.
tot slot
Tot slot nog dit. Tijdens de persconferentie zei Powell: “ik zou het monetaire beleid niet weer zo ruim houden terwijl inflatie stijgt, zoals we in 2021 hebben gedan”. Ik vatte dat op als een mea culpa in het centraal bankiers. En dat is nogal wat, centrale bankiers die hun fouten toegeven, zijn de zeldzaamste namelijk. Wat Powell met zoveel woorden en enigszins omfloerst zei, was namelijk dat de Fed ernaast zat. Het is goed dat de Fed dat erkent maar ik vrees dat ondanks die erkenning, die fout ons nog lang zal achtervolgen, in de vorm van jarenlange te hoge inflatie.