Goed banenrapport, maar de Fed zal het negeren
14 juli 2016
Elke eerste vrijdag van de maand horen we uit de VS hoeveel nieuwe banen er bij zijn gekomen. Dat arbeidsmarktrapport is zeer belangrijk voor de markten omdat die zwaar weegt voor de Fed: de stelregel is dat bij een sterk arbeidsmarktrapport de kans op een renteverhoging stijgt en bij een zwak rapport afneemt.
Het banenrapport voor de maand mei was zeer slecht. Slechts 38.000 nieuwe banen waren er toen. Hoewel…deze maand bleek het juiste cijfer slechts 11.000 te zijn. Ter vergelijking: gemiddeld kwamen er in het afgelopen jaar elke maand ongeveer 150.000 banen bij.
Het aantal nieuwe banen in april was ook aan de lage kant en dat baarde zorgen over de toestand waarin de Amerikaanse economie verkeert.
Destijds heb ik betoogd dat de Fed de rente dit jaar hooguit één keer zal verhogen maar dat we er ernstig rekening mee moesten houden dat de rente zelfs helemaal niet omhoog zal gaan.
Renteverhoging op komst?
In juni blijken de Amerikaanse bedrijven echter 287.000 nieuwe banen geschapen te hebben. Als ik denk aan de eerder genoemde stelregel – goed rapport betekent een hogere kans op renteverhogingen – dan lijkt het erop dat er toch een renteverhoging aanstaande is. In mijn ogen lijkt het echter alleen maar zo.
Er kwamen nogal wat banen bij in de IT-sector maar dat waren mensen die na een staking weer aan de slag gingen. Het zijn dus in feite geen echte nieuwe banen.
Er was vooral banengroei in horeca, wat met de zomer te maken heeft. In zo goed als alle onderdelen van de Amerikaanse industrie bijvoorbeeld zagen we nauwelijks nieuwe arbeidsplaatsen.
Dit alles wil niet zeggen dat het een slecht banenrapport is geweest, zeker niet, maar er zijn wel wat zorgwekkende punten erin te vinden. Gegeven de beleidsvoorkeur van de Fed zal dat voor de centrale bank voldoende zijn om op basis van dit rapport niet in actie komen. Over enkele weken kan bovendien alsnog blijken dat het goede rapport van juni iets eenmaligs is geweest.
In de kern geldt dat voor een renteverhoging alle seinen op groen moeten staan en de Fed overtuigd moet zijn dat die op groen zullen blijven. In dat opzicht staat arbeidsmarkt hooguit op oranje, de industrie zo goed als op rood en op het gebied van inflatie zien we ook een rode licht.Brexit blues
Bovendien zijn er andere factoren die voor onzekerheid zorgen. Denk daarbij aan het vertrek van Groot-Brittannië uit de EU: hoe die twee uit elkaar zullen gaan, daarover moet nog onderhandeld worden en zolang dat niet duidelijk is, zal er veel onzekerheid zijn over de economische gevolgen. Ook weer een rood licht voor de Fed zeg maar.
En dan is er nog de eurozone waar de financiële stabiliteit gevaar loopt (denk aan de Italiaanse banken, maar niet alleen Italiaanse!) en Griekenland weer nieuwe leningen nodig heeft waarover gesteggeld zal worden.
Nee, de kans dat de Fed dit jaar niets met de rente zal doen, blijft in mijn ogen hoog. De kans dat de ECB het monetaire beleid in het euroland bij dit alles verder zal verruimen, neemt almaar toe. Denk daarbij aan een verdere verlaging van de rente, meer opkopen van staatsobligaties en het langer opkopen ervan. De rentes van alle looptijden in het euroland gaan voorlopig (en dan bedoel ik zeker 2016 en 2017 zo niet ook 2018 ermee) vrijwel zeker niet omhoog. In deze omgeving ligt het meer voor de hand dat de euro verzwakt dan sterker wordt: met een uitzondering echter, namelijk tegenover het Britse pond kan de gemeenschappelijke valuta juist sterker worden.
Het vooruitzicht op een nog ruimer (eurozone, het Verenigd Koninkrijk) of langer ruim (de Verenigde Staten) monetair beleid is eerder goed dan slecht nieuws voor de edelmetaalprijzen.