Hoelang houdt de economie het nog?
4 januari 2019
Terwijl iedereen afgeleid was door de feestdagen, ging de rentecurve in de Verenigde Staten zo goed als vlak. Aandelenprijzen daalden verder en China lijkt ditmaal niet de kar te kunnen trekken. In China staan alle seinen op rood: de retail-omzet groeit op het laagste ritme in 10 jaar, de rek is uit de vastgoedmarkt, autoverkopen zijn dalende, de consumptiebelasting die de Chinese overheid ophaalt denderde omlaag, de winsten daalden, en de inkoopmanagersindex (PMI) staat onder de 50, wat een contractie aanduidt. In andere woorden: ditmaal zal China een vertragende Amerikaanse economie niet uit de brand kunnen helpen. Nee, 2019 wordt waarschijnlijk geen fraai jaar voor de beurs.
De beurs krijgt klappen
Het aandeel Apple had zijn slechtste dag sinds 2013 en de Dow Jones en S&P 500 sloten wederom in het rood, de laatste tot een niveau van 2450 punten. De winstwaarschuwing van Apple leidde tot meer vrees dat de economie het niet langer houdt, en dat de langste bullmarkt in de geschiedenis van de beurs eerder vroeger dan later ten einde komt.
Loopt de beurs langzaamaan vooruit op een recessie?
Rentecurve zo goed als vlak
Neem de huidige rentevoeten van Amerikaans staatspapier:
- 1 maand: 2,4%
- 3 maanden: 2,4%
- 6 maanden: 2,5%
- 1 jaar: 2,5%
- 2 jaar: 2,4%
- 3 jaar: 2,4%
- 5 jaar: 2,4%
- 7 jaar: 2,5%
- 10 jaar, 2,6%
De eerste opvallende observatie is dat de 10-jaarrente de 2,5% aantikt. Dat noem ik opvallend, omdat de 10-jaarrente halverwege 2018 nog tot 3,2% steeg. In een kwestie van maanden, daalde de belangrijkste rentestand ter wereld met pakweg 60 basispunten, terwijl economen al zeven jaar lang een hogere 10-jaarrente voorspellen.
De tweede opvallende observatie is dat de rentecurve gedeeltelijk inmiddels omgekeerd is. Zowel de 2-jaar, 3-jaar en 5-jaarrente is lager dan de 1-jaar en 6-maandenrente. Een unicum en iets wat eigenlijk alleen te observeren valt vlak voor een recessie. Normaal gesproken kent de rentecurve een oplopende helling. Een inverse rentecurve duidt een hoge kans op een recessie en beurscrash.
De derde en laatste opvallende observatie is dat de drie rentevoeten die normaliter gebruikt worden als recessie-indicatoren erg dicht bij elkaar staan. Tussen de 3-maand- en 10-jaarrente is nog maar een verschil van minder dan 20 basispunten, terwijl er tussen de 2-jaar en 10-jaarrente het verschil zo goed als hetzelfde is. Dat wil zeggen, als deze trend zich doorzet, gaan de belangrijkste seinen van de wereldeconomie op rood.
Hoelang houdt de economie het nog?
Een inverse rentecurve is de eerste stap. Nadat de rentecurve omkeerde voor 2008, duurde het ongeveer twee jaar voordat de Grote Recessie echt ontbrandde. Ik verwacht echter dat het ditmaal niet zo lang zal duren. De markt loopt al op haar tenen en iedereen weet dat dit de langste bullmarkt in de geschiedenis is. Dat betekent dat de huidige daling, ik meen, niet tot een enorme rally zal leiden (enorm als in dat de beurzen nieuwe recordhoogtes bereken), maar juist tot een – in fases – versnellende daling en uiteindelijk een beurscrash.
In anticipatie van wat ons nog te wachten staat, deed de goudprijs het uiterst goed. De goudprijs brak wederom door de $1300 per troy ounce – voor sommigen een belangrijke psychologische grens. December was dus niet alleen een uitstekende maand voor vuurwerkhandelaren, maar ook voor goudbeleggers. En goud trekt de goede prestaties van vorige maand vooralsnog door naar het nieuwe jaar.