Begin van valutaoorlog?
18 januari 2013
De consumentenprijzen zijn in december met 0,4% harder dan verwacht gestegen in Europa. Economen rekenden op een stijging van 0,3%. De inflatie van 2,2% was wel conform verwachting. De Europese Centrale Bank heeft deze cijfers nodig om het monetair beleid op jaarbasis vast te stellen. De ECB hanteert namelijk als doelstelling de geldontwaarding onder of in de buurt van de 2% te houden. De Euro st
Begin van valutaoorlog?
De consumentenprijzen zijn in december met 0,4% harder dan verwacht gestegen in Europa. Economen rekenden op een stijging van 0,3%. De inflatie van 2,2% was wel conform verwachting. De Europese Centrale Bank heeft deze cijfers nodig om het monetair beleid op jaarbasis vast te stellen. De ECB hanteert namelijk als doelstelling de geldontwaarding onder of in de buurt van de 2% te houden.
De Euro staat op dit moment volgens eurogroepvoorzitter Jean-Claude Juncker gevaarlijk hoog. Afgelopen half jaar heeft de euro 10% gewonnen ten opzichte van de dollar en noteerde afgelopen week $ 1,3418. Tegenover de yen is de euro het afgelopen half jaar zelfs met 25% gestegen. Volgens Juncker is de hoge koers ten opzichte van de dollar een bedreiging voor de economie in de eurozone omdat hierdoor de export vanuit Europa duurder wordt.
Ook internationaal neemt de onrust over het verloop van de valutakoersen toe en houden de VS, Japan en de eurozone elkaar haarscherp in de gaten. Analisten vrezen een valutaoorlog doordat landen de waarde van hun eigen munt proberen te drukken om zo hun exportpositie te verbeteren. Ook de nieuwe premier van Japan, Shinzo Abe, heeft deze week te kennen gegeven met een ruimer monetair beleid aangevuld met extra overheidsuitgaven alles er aan te zullen doen om de koers van de yen te verlagen. Hierdoor verwachten analisten dat de kans groot is dat andere landen vlot zullen volgen en we hierdoor aan de vooravond van een valutaoorlog staan. Volgende maand zal dit een belangrijk onderwerp zijn tijdens het G20-overleg in Moskou.
Chinese manipulatie
De onverwacht snelle groei van de Chinese export in december heeft veel banken argwanend gemaakt. Analisten van Goldman Sachs hebben China er zelfs van beschuldigd de exportcijfers gemanipuleerd te hebben. Vorige week bleek dat de export met 14,1% gegroeid was terwijl Bloomberg aangaf dat analisten wereldwijd rekening hielden met een gemiddelde groei van slechts 5%. Ook UBS heeft aangeven te vermoeden dat de cijfers niet overeenkomen met de hoeveelheid verhandelde goederen in de Chinese havens en importcijfers van Chinese handelspartners. De invloed van China op de wereldeconomie is in de afgelopen jaren enorm gegroeid waardoor niet alleen Chinese beleidsmakers behoefte hebben aan betrouwbare data maar ook investeerders in binnen- en buitenland. Daarnaast kunnen onbetrouwbare cijfers negatieve gevolgen hebben voor de werking van de Chinese economie zelf. Dit zal ook op de aanstormende valutaoorlog een bijzonder negatief effect hebben. De yuan zal hierdoor naar waarschijnlijkheid ook lager uitvallen waardoor export verder aantrekkelijk blijft. Doordat de exporthandel voornamelijk in dollars wordt afgerekend zal dit de dollar op korte termijn sterken. Door het veel besproken begrotingstekort in de VS zal de Amerikaanse Centrale Bank hierdoor naar verwachting er alles aan doen om dit tegen te gaan en zo de Amerikaanse export te stimuleren. Op deze manier zullen de wereldmunten elkaar steeds verder naar beneden dwingen.
Fysiek goud van Deutsche Bundesbank wordt gerepatrieerd
Woensdag werd bekend gemaakt dat de Duitse Bundesbank gedurende de komende 7 jaar haar goudvoorraden terug wil halen. Dat is opmerkelijk nieuws want op dit moment bevindt zich slechts 31%, ter waarde van circa EUR 133 miljard, in Frankfurt. De rest was vorige eeuw om roving tijdens de koude oorlog te voorkomen ondergebracht in kluizen van de Federal Reserve, de Bank of England en de Banque de France. Recentelijk is echter massaal door het Duitse volk kritiek geuit over het feit dat de centrale bank niet direct de hoeveelheid en de echtheid van de goudvoorraad kan controleren. Ook in Nederland rijst steeds vaker de vraag of wij niet ook het initiatief moeten nemen om ons goud terug naar eigen bodem te halen. Minister van Financiën Jeroen Dijsselbloem maakte in december al bekend dat slechts 11% van ons baargoud bij de Nederlandsche bank ligt. Echter was het reeds algemeen bekend dat het grootste deel van ons goudvoorraad (en van meeste andere Europese landen) zich niet op eigen bodem bevindt. Volgens De Nederlandsche Bank heeft Nederland vanaf 1938 ruim 358 ton bij de Amerikaanse centrale bank ondergebracht. Toen op 10 mei 1940 de Duitsers Nederland binnen drongen werd er met spoed nog eens 78 ton naar Engeland verscheept. De Duitsers hebben tijdens de Tweede Wereldoorlog ruim 150 ton Nederlands goud geroofd om daarmee bondgenoten en neutrale landen om te kopen. Om te voorkomen dat er nog meer geroofd zou worden werden de overige reserves van Nederland en andere landen voor het grootste gedeelte op het toenmalige, Amerikaanse neutrale grondgebied ondergebracht. Na de oorlog heeft Nederland getracht om het gestolen goud terug te vorderen. Echter wordt geschat dat op dit moment nog meer dan de helft van het geroofde goud in kluizen van andere Europese landen liggen en nooit meer in Nederlands bezit zal komen. De Nederlandsche Bank vermoedt dat dit goud voornamelijk in Zwitserland, Portugal, Spanje en Italië ligt waarbij de waarde bij de huidige koersontwikkelingen op 3 miljard euro geschat wordt.
Op dit moment ligt meer dan de helft van het Nederlandse goud in New York, 20% bij de Canadese centrale bank en 19% bij de Engelse centrale bank. Dijsselbloem heeft zelf aangegeven niet de drang te voelen om het terug te halen omdat hij van mening is dat de buitenlandse centrale banken een uitstekende staat van dienst hebben. Er heerst echter steeds meer onzekerheid over de goudbaren en steeds meer ministers pleitten voor een controle op de aanwezigheid - en de echtheid - van de goudbaren.
De onrust is vanwege de aanhoudende, wereldwijde financiële crisis goed te herleiden. De vraag is echter of grote centrale banken als de Federal Reserve überhaupt bereidt zou zijn om haar internationale reputatie op het spel te zetten voor de voor Amerikanen relatief kleine waarde van goud. Toch geeft Duitsland met deze actie een negatief signaal af wat naar verwachting zeker forse invloed zal uitoefenen op andere Europese landen. Ze geven hiermee niet alleen aan de opslag in de VS niet langer te vertrouwen, maar het impliceert ook dat Duitsland minder vertouwen in de eigen valuta heeft en dat het fysieke goud een belangrijkere rol in de Duitse economie zou kunnen gaan spelen.