Bernanke: "To print or not to print?"
31 augustus 2012
Door de ernstige droogte in de VS, angst voor een beursklap (later in dit artikel verder toegelicht) en toenemende verwachtingen op extra stimuleringsmaatregelen speculeren hedgefondsen meer op prijsstijgingen van grondstoffen. Volgens de Amerikaanse marktentoezichthouder CFTC, blijkt dat de grondstofposities van vermogensbeheerders in afgelopen 15 maanden niet zo groot zijn geweest. Edelmetalen e
Goudstandaard
Door de ernstige droogte in de VS, angst voor een beursklap (later in dit artikel verder toegelicht) en toenemende verwachtingen op extra stimuleringsmaatregelen speculeren hedgefondsen meer op prijsstijgingen van grondstoffen. Volgens de Amerikaanse marktentoezichthouder CFTC, blijkt dat de grondstofposities van vermogensbeheerders in afgelopen 15 maanden niet zo groot zijn geweest. Edelmetalen en maïs zijn op dit moment zeer geliefd wat ervoor heeft gezorgd dat de nettoposities in goud in de afgelopen twee maanden meer dan verdubbeld zijn.
Volgens de laatste berichten heeft de republikeinse partij van Mitt Romney afgelopen week bekend gemaakt plannen te hebben om een goudcommissie op te richten. Deze commissie moet niet alleen onderzoeken of de dollar opnieuw aan goud gekoppeld kan worden maar wil ook een audit doen bij de Federal Reserve. Dit zal de tweede keer zijn dat er een goudcomissie opgericht wordt om de terugkeer naar de goudstandaard te onderzoeken. De laatste keer werd dat gedaan in 1981 door Ronald Reagan, 10 jaar nadat Nixon in 1971 de dollar van goud loskoppelde. Toen werd besloten dat de VS beter niet terug kon keren naar een goudstandaard - in welke vorm dan ook.
De commissie zal zich moeten voorbereiden op veel weerstand. Een van de grootste tegenstaanders is Ben Bernanke. Hij heeft eerder dit jaar nog een heel betoog gehouden waarom een geleidelijke terugkeer naar de goudstandaard - wat hem betreft - absoluut geen optie is. Zo zei hij dat dan het grootste probleem is dat economische problemen niet kunnen worden aangepakt door middel van het zogenoemde verruiming van de geldvoorraad. Wat hij eigenlijk bedoelde is dat als de geldvoorraad vastzit aan een edelmetaal, dit immers een beperking is van de macht van de centrale bank om een bepaald monetair beleid te voeren. Maar laat dit laatste juist het belangrijkste argument zijn, voor een eventuele terugkeer van de goudstandaard. De hoeveelheid goud die een centrale bank in haar kluis heeft liggen, bepaalt de totale geldvoorraad van een land. Wisselkoersen zullen vast zijn en overheden kunnen hierdoor geen extra geld drukken om kunstmatige inflatie te creëren. Daarnaast zullen overheden niet meer in staat zijn om extra geld uit te geven dan er binnen komt en zou het ook veel te kostbaar zijn om oorlogen te voeren die jarenlang duren. En omdat er veel dollars buiten de VS liggen, zou dat betekenen dat de VS een groot deel van haar baargoud reserves zal verliezen bij een koppeling van de munt aan haar eigen fysiek goud.
Bernanke: "to print or not to print?"
Vandaag kijken we uit naar de jaarlijkse economische bijeenkomst van de Amerikaanse centrale bank in Jackson Hole waar Ben Bernanke zal spreken. Beleggers hopen op een ingrijpen van de centrale banken. Afgelopen week hadden beleggers een afwachtende houding met dit overleg in het vooruitzicht en wachten met smart op signalen van de centrale bank om de zwakke Amerikaanse economie te stimuleren.
De Federal Reserve heeft de moeilijke taak om te zorgen dat de Amerikaanse inflatie in toom gehouden wordt en om tegelijkertijd de economie en de arbeidsmarkt te stimuleren. Een gematigde inflatie zorgt immers ervoor dat consumenten, uit “angst” voor hogere prijzen in de toekomst, nu meer zullen besteden – wat weer voor economische groei zorgt.
Quantitative Easing (geldvermeerdering) is ontworpen om inflatie te creëren en dus theoretisch in strijd met het beleid van de Fed om de inflatie laag te houden. Maar Quantitative Easing heeft echter nog een andere belangrijke functie; doordat het geld minder waard wordt, worden schulden ook lager. Met de verwachte “Fiscal Cliff” in aantocht staat Bernanke dus in een dubbele moeilijke positie.
Enerzijds moet het Congres voor het einde van het jaar nieuwe afspraken maken over de Amerikaanse begroting en de hoogte van het schuldenplafond van ruim 15.700 miljard dollar. Gebeurt dit niet, dan zullen automatisch belastingverhogingen en bezuinigingen in werking treden. Minder overheidsuitgaven en een lagere koopkracht voor de burger betekenen dat de bestedingen in de VS volgend jaar naar verwachting met 600 miljard à 720 miljard dollar dalen. In dat geval gaat de economie vrijwel zeker onderuit.
Anderzijds moet economische groei ervoor zorgen om uit de hoge schuldposities te komen, maar juist door deze schuldpositie kan de VS juist niet groeien. Hiervoor is extra geld nodig. Quantitieve Easing zorgt ervoor dat inflatie te snel en te hoog kan oplopen waardoor de kans groot is dat mensen minder vertouwen in de dollar krijgen. Door gebrek aan vertrouwen zal de omloopsnelheid van de dollar aanzienlijk vergroot worden doordat mensen steeds sneller geld uitgeven waardoor kans op hyperinflatie op de loer ligt. Het beleggen in goud is een effectieve manier om vermogen te beschermen.
Börse krach
De afzwakkende Amerikaanse economie en de "Fiscal Cliff" zijn niet de enige zorgwekkende ontwikkelingen in de Verenigde Staten waar Ben Bernanke wakker van ligt.
Steeds meer grote beleggingsfondsen waarschuwen voor een grote verkoopgolf in de Amerikaanse en Europese aandelenmarkten. Vorige week dinsdag maakte Goldman Sachs al bekend zijn klanten te adviseren om uit Amerikaanse aandelen te stappen omdat de bank verwacht dat de S&P 500-index dit jaar nog met ruim 12% kan dalen. Deze week waarschuwt Bank of America haar klanten met ‘Code Red’ voor een enorme klap op de beurs. De sterk gestegen koersen en zorgen over de economische crisis in Europa en de VS zijn aanleiding voor deze waarschuwing. Volgens de banken kan een dergelijke crash alleen worden voorkomen als de Fed het monetaire beleid zo snel mogelijk verder verruimt.
De verwachting is dat er voor de Amerikaanse presidentsverkiezingen op 3 november geen nieuw voorstel zal komen. Daar waar beleggers de liefde verklaren aan QE, verafschuwt de samenleving geld bijdrukken. En bij presidentsverkiezingen wil iedereen het volk zo veel mogelijk te vriend houden en zal Bernanke er alles aan doen om geen invloedrijke- bepalende rol te spelen. Verder zijn ook de bepalende werkgelegenheidscijfers niet drastisch verlaagd en liet de huizen markt zelfs kleine tekenen van herstel zien.
Kortom, Ben Bernanke schrijft op dit moment aan een heel dik hoofdstuk, waarvan de laatste letter dit jaar waarschijnlijk niet geschreven zal worden. Mario Draghi zal volgende week tijdens de vergadering van de ECB bekendmaken hoe de ECB in de maand september de Europese schuldencrisis wil bestrijden.