De meningen over de mondiale economie en ontwikkeling van de goudkoers lopen sinds eind 2012 steeds verder uiteen. Een aantal banken hebben afgelopen weken hun prognoses voor de goudkoers naar beneden bijgesteld omdat er optimistisch verwacht wordt dat de wereldgrootheden het komende jaar hun inflatie onder controle kunnen houden.

Daar waar bijvoorbeeld Morgan Stanley een meer gematigde verwachting heeft met een koersdoel van $1800 TOZ voor 2014, zijn andere grootbanken en hedgefondsen juist heel erg bullish op goud. Zij zijn erg huiverig ervoor dat het grootschalige bijprinten van geld door verschillende overheden op korte termijn zal leiden tot aanzienlijke prijsstijgingen en zelfs in hyperinflatie zou kunnen uitmonden.

Grote Hedgefondsen zoals The Pacific Group hebben vanuit deze angst afgelopen week bekend gemaakt overwegend tot 30% van het beheerd vermogen in fysiek goud te beleggen om zich voor deze risico’s in te dekken. Zij verwachten dat we aan de vooravond van ’s werelds grootste ‘short squeeze’ voor goud staan door de grote kans op stijgende (hyper)inflatie en omdat zij menen dat goud op dit moment ondergewaardeerd tot serieus ondergewaardeerd is. Bij een ‘short squeeze’ zal er sprake zijn van een extreem snelle prijsstijging als gevolg van een tekort aan aanbod en een enorme vraag.

Ook het Soros Fund Management verhoogde vorige maand hun goudpositie naar 49% met ongeveer $215 miljoen. Dat een eventuele hyperinflatie zeer schadelijk voor een economie kan zijn is duidelijk. Bestaande tegoeden en schuldvorderingen worden waardeloos en de lonen zijn niet in staat om de prijzen bij te houden waardoor investeerders massaal hun geld terugtrekken en investeren in algemene waardevaste goederen zoals goud. Deze hedgefondsen kiezen op dit moment al grootschalig goud te kopen voor hun geld en volgen hiermee de trend van Centrale Banken die sinds 2011 al massaal eigen fysieke goud posities aan het verhogen zijn.

Niet alleen de meningen over de goudontwikkelingen lopen steeds verder uiteen. Ook de analyses en verwachtingen van analisten over de ontwikkeling van de wereldeconomie laten steeds grotere verschillen zien. In Europa hebben commerciële banken in 2011 voor ruim € 489 miljard geleend van de ECB. Deze week maakten 278 banken bekend volgende week al een totaal bedrag van € 173 miljard af te lossen terwijl analisten slechts een bedrag ter hoogte van € 84 miljard verwachtten. Voor de Europese Unie biedt deze grootschalige aflossing grote voordelen. Niet alleen geven banken hierdoor het signaal af dat zij inmiddels weer in staat zijn om zichzelf op de markt te financieren, maar ook zullen de hogere aflossingen het risicorendement op de financiële markten stimuleren. Eerder terugbetalen wekt immers meer vertrouwen op bij obligatiehouders en aandeelhouders. Voor goud heeft een verhoogd risicosentiment vaak negatieve consequenties. In de koersontwikkelingen van afgelopen week lieten deze ontwikkelingen ook duidelijk zijn sporen na doordat de edelmetaalprijzen kortstondig verder daalden.

Vorige week waarschuwde de huidige Eurogroepvoorzitter Jean-Claude Juncker dat Europa nog lang niet uit de gevarenzone is en juist aan de vooravond kan staan van een verdere terugval. De belangrijkste reden hiervoor is dat de euro op dit moment gevaarlijk hoog staat en afgelopen half jaar zelfs met 10% termijn gewonen heeft en opzichte van de dollar. Een hogere koers voor de euro vormt een ernstige bedreiging voor de economie in de Eurozone doordat de export vanuit Europa duurder wordt. Er wordt verwacht dat voornamelijk Duitsland het moeilijk gaat krijgen met de hogere eurokoers en in een recessie kan storten.

Doordat ook andere grootmachten als de VS, China en Japan hun valuta proberen te drukken om zo hun exportpositie te verbeteren, ontstaat er steeds meer onrust op de internationale valutamarkten. Analisten van Goldman Sachs zijn ervan overtuigd dat de dollar de komende maanden aanzienlijk verder zal zakken ten opzichte van de euro naar $1,50. De verwachte verdere daling zal voornamelijk te danken zijn aan de aanhoudende structurele overheidstekorten, het grote tekort op de betalingsbalans en het grootschalig bijprinten van extra liquiditeiten.

De verruimende maatregelen zijn echter niet door alle landen positief ontvangen. Japan wordt ervan beschuldigd bewust extra bij te printen om zo op korte termijn de yen te devalueren en zo de export aantrekkelijker te maken. Japan heeft hier vandaag op gereageerd dat de vermeende valutamanipulaties misplaatst zijn; volgens Japan zijn de monetaire verruimingsmaatregelingen enkel en alleen bedoeld om deflatie in eigen land tegen te gaan en dat de waardedaling van de yen voornamelijk te maken heeft met en correctie op de munt en niet door de monetaire verruiming. Veel internationale ministers hebben hier inmiddels openlijk negatief op gereageerd en zijn heel voornamelijk bang dat er hierdoor een valutaoorlog veroorzaakt wordt. Dit zal een competieve devaluatie van munteenheden stimuleren om zo de eigen export te verhogen en negatieve gevolgen van de import te verlagen.  

Het wordt in elk geval zeer duidelijk dat de G20 tijdens het overleg in februari duidelijke afspraken over de vermeende valutaoorlog zal moeten maken om verdere beschuldigingen en verergering van de situatie te voorkomen. Op dit moment bevinden we ons in spannende tijden, waarin wij verwachten dat goud op korte termijn wel eens een belangrijke functie kan gaan spelen. De kortstondige marktbewegingen in de edelmetaalprijzen zullen geen stand kunnen houden als zich daadwerkelijk een wereldwijde valutacrisis aandient.