Een optimistisch woord voor goudbeleggers
7 november 2014
Ik waarschuwde eerder dit jaar al voor lagere goudprijzen, toen ik schreef dat de stijging van de goudprijs niet het einde van de correctie was en dat we opnieuw rond de bodem of zelfs onder de bodem konden uitkomen. De goudprijs noteert op moment van schrijven €925 per troy ounce, ruim €50 boven de bodem die in december 2013 werd bereikt. Kortom, we staan nog ruim 5% boven de bodem van afgelopen december. Wat kunnen we vanaf hier verwachten?
Correctie in jaren ’70 was erger
In de jaren ’70 — toen goudprijzen jarenlang stegen — was er ook een correctie van de goudprijs. De goudprijs daalde van 1974 tot en met 1976 op vergelijkbare wijze als vandaag. Ook de berichtgeving was vergelijkbaar (lees: negatief voor goud, de economie zou aan de beterende hand zijn).
De correctie destijds bedroeg 50%. De goudprijs daalde van $200 dollar per troy ounce naar $100 dollar. Dat was niet het einde van goud. De goudprijs steeg daarna immers van $100 naar $850 dollar — een verachtvoudiging.
Een daling van 50% zou nu betekenen dat de goudprijs daalt tot onder de $1,000 dollar per troy ounce — ongeveer €800 per troy ounce. Er is echter goede reden om aan te nemen dat ditmaal de prijs niet halveert.
Wat het grote verschil tussen de jaren ’70 en nu is
Er is uiteraard veel veranderd sinds de jaren ’70. China is niet langer het lelijke eendje, maar een economische krachtpatser. Als we nu bijvoorbeeld kijken naar de grootste banken ter wereld, dan staan er liefst vier Chinese banken in de top 10. Sterker nog, de Chinese ICBC is de grootste bank ter wereld, met een balanstotaal van $3.200 miljard dollar.
En dat heeft zo zijn gevolgen.
Een groot deel van de goudvraag komt tegenwoordig namelijk uit China.
En wat doen de Chinezen nu de goudprijs weer daalt? Inderdaad, bijkopen. De goudvraag uit China was de afgelopen weken opvallend sterk. Zo steeg de vraag aldaar recentelijk naar 60 ton (60.000 kilo) per week, een verdubbeling ten opzichte van de Chinese vraag eerder dit jaar (bron: Koos Jansen). En dan hebben we het nog niet eens over de goudaankopen van de centrale bank!
Dit zorgt voor een bodem in de goudprijs die in de jaren ’70 niet bestond.
Zo verwachten analisten van Standard Chartered dat dit keer de prijs niet onder de $1,100 dollar uit zal komen vanwege de Chinezen.
Is het dan slim om nu te verkopen met als doel later terug te kopen, speculerend op een verdere prijsdaling? Ik denk het niet.
Wat is er veranderd sinds de bodem werd bereikt?
De wereldwijde staatsschulden zijn sinds de bodem van december 2013 alleen maar verder toegenomen. Voor mij dé reden om goud een belangrijke rol in de beleggingsportefeuille te geven. Sinds 1 januari 2014 ging:
- de Japanse staatsschuld met ongeveer 1.000 miljard omhoog (stijging van meer dan 9%)
- de Amerikaanse staatsschuld met ongeveer 400 miljard omhoog
- de Britse staatsschuld met ongeveer 300 miljard omhoog
Is dit daarom het moment om goud te verkopen? Mijn antwoord op deze vraag is een volmondig ‘nee’.
Schuld maakt ‘fragiel’
Schuld maakt namelijk ‘fragiel’, dat wil zeggen, er blijft weinig beweegruimte over in geval van nood. Eén onverwachte gebeurtenis en het kaartenhuis valt om.
Neem de banken. De ECB stelde na de bekendmaking van de resultaten van de stresstest dat eventuele afwaarderingen op de balans kunnen oplopen tot €136 miljard. Niettemin blijkt de som aan ‘niet-presterende leningen’ (noodlijdend krediet) volgens hetzelfde onderzoek €879 miljard te bedragen.
De Europese banken kunnen zich weinig permitteren.
Stel, er gebeurt iets zoals in 2008. Kunnen Europese overheden dan opnieuw banken grote sommen aan staatssteun verlenen? Kunnen Europese overheden dan nog steeds banken nationaliseren en zich alle (toekomstige) verliezen toe-eigenen?
Het antwoord is nee. Met de huidige schuldenlast kan een overgrote meerderheid van de overheden zich dit niet permitteren. Schuld maakt fragiel en de schuldenlast in de Westerse wereld is na de bailout’s van 2008 dusdanig hoog dat beleidsmakers moeten hopen op een regelrecht wonder.
Redenen om in goud te beleggen ongewijzigd
De redenen om in goud te beleggen zijn ongewijzigd. Het ruime centrale bankbeleid heeft geleid tot een monetaire illusie — een groei van het nominale bpp met de geldpersen op volle touren.
Deze monetaire illusie duurt echter niet voor eeuwig. Sterker nog, deze illusie duurt eerder korter dan langer.
Niet alleen de edelmetaalprijzen daalden namelijk recentelijk. Alle grondstofprijzen daalden. Een duidelijk signaal van economische zwakte en neergang. Het herstel wordt voornamelijk geschaad — niet geholpen — door het ruime monetaire beleid. Het verbloemt louter de structurele problemen van de ontwikkelde economieën en met het einde van QE nadert het salomonsoordeel over het vermeende economisch herstel met rasse schreden. Mijn inschatting is dat wij hoe dan ook voor die tijd goud willen bezitten in anticipatie van een koersstijging.
Een optimistisch woord
Ongeacht of de goudprijs nog eens 10% daalt, is het aanhouden van goud verstandig. En nogmaals: tegen de huidige koersen is het wijsheid om na te denken over het kopen of bijkopen van goud. Laag kopen, hoog verkopen, dient het devies te zijn, niet andersom.
Ruim 80% van alle beleggers doet het slechter dan de indices. Zorg ervoor dat u zich niet onbewust bij deze groep voegt door hoog te kopen en laag te verkopen uit emotie en alle negatieve krantenkoppen.
Vergeet niet dat prijsdalingen zoals die van deze en vorige week vaak achteloos worden opgevolgd door een grote koersreactie omhoog — een prijsherstel. Legendarisch belegger Sir John Templeton hield zich altijd aan deze wijsheid, en met veel succes. In zijn eigen woorden: “The right time to buy is always at the point of maximum despondency”.