Yellen: geen nieuwe crisis voor de rest van ons leven
30 juni 2017
Een opvallende uitspraak van de huidige Fed-voorzitter Janet Yellen: zij verklaarde publiekelijk, en zonder te knipperen, dat er voor de rest van ons leven geen financiële crisis meer zal losbarsten. Met nadruk op onze levens; want als Yellen had gezegd voor de rest van mijn leven, dan zouden de zaken wat genuanceerder liggen (al slaat ze zelfs dan nog steeds de plank mis; een crisis nadert en nadert rap). Met 70 jaar aan ervaring kan Yellen met recht een Fed-veteraan genoemd worden, maar een veteraan die nog wel “maar” 16 jaar voor de boeg heeft volgens de sterftetafel van een willekeurige levensverzekeraar. “Will I say there will never, ever be another financial crisis? No, probably that would be going too far. But I do think we’re much safer and I hope that it will not be in our lifetimes and I don’t believe it will,” antwoordde Yellen, toen ze de vraag kreeg voorgelegd.
Geen crisis in de komende 16 jaar? Of in de komende 78 jaar? Onzin
Het idee dat er in de komende pakweg zestien jaar die Janet Yellen resteren ons een crisis bespaart blijft, is absurd. Laat staan de gehele levensverwachting van een pasgeborene. Wat Yellen zegt, komt neer op een complete ontkenning van zowel economische theorie als economische geschiedenis.
Sinds de Tweede Wereldoorlog wordt gemiddeld elke 58 maanden van economische groei gevolgd door een crisisperiode van 11 maanden. Oftewel, iedere 5 jaar wordt historisch gezien gevolgd door 1 recessiejaar. Kortom, Janet Yellen spreekt zonder enig argument de afgelopen zes decennia tegen.
Niet alleen dat: economen zoals Ludwig von Mises (voor zijn boek Het menselijk handelen klik hier) toonden al veel eerder aan dat economische cycli niet een of ander natuurverschijnsel zijn zoals het komen en gaan van onze seizoenen. Economische cycli zijn een onvermijdelijk gevolg van de inrichting van onze huidige financiële sector. Een financiële sector die wordt gekenmerkt door fiatgeld, een monopolistische centrale bank die de rente van bovenaf probeert te bepalen, een door overheden gecentraliseerd risicobeleid, talloze regels, en het idee dat we hemel op aarde kunnen hebben zo lang de rente maar naar beneden kan worden gemanipuleerd.
Kortom, de uitspraak van Yellen is nonsens. Sterker nog, de Amerikaanse economie verzwakt in een rap tempo in lijn met de recente renteverhogingen door de Fed. Dus niet alleen is het een volkomen zekerheid dat we nog een crisis zullen meemaken in onze resterende tijd op aarde, maar is een crisis dichterbij dan velen denken. In de 16 jaar die Yellen rest, zal er ongetwijfeld een crisis losbarsten. En in die 78 jaar, zullen er zelfs ongetwijfeld meerdere crises losbarsten.
De ambtstermijn van Yellen loopt af
Misschien bedoelde Yellen te zeggen dat ze geen crisis verwacht zo lang haar ambtstermijn loopt. En of Yellen die gehele 16 jaar nog aan het roer van de Fed zal staan, valt nog maar te bezien.
Met nog zes maanden voor de boeg en weinig uitzicht op een verlenging van haar ambtstermijn waar Donald Trump over zal beslissen lijken de incentives om de rente verder te verhogen nul. De markt verwacht nog één renteverhoging van de hand van Yellen. Hoe dan ook zijn er nog maar weinig renteverhogingen nodig om de Amerikaanse economie in een recessie te doen vallen.
Stresstest VS positief: banken mogen massaal geld uitkeren aan aandeelhouders
De eerste vraag is dat als Yellen het daadwerkelijk meent dat er een financiële crisis is uitgesloten, waarom er dan stresstests nodig zijn die als scenario een financiële crisis veronderstellen?
De banken grepen de mogelijkheid echter ruimschoots aan en keerden meer dan 100% van de winst uit aan aandeelhouders (zowel door middel van het terugkopen van aandelen als het uitkeren van dividenden):
Winstuitkeringen die ten koste gaan van de kapitaalbuffers van banken. Nou zijn die kapitaalvereisten allemaal gebaseerd op “gewogen” activa. Dat betekent dat sommige activa, bijvoorbeeld bankreserves (saldo bij de Fed), niet meetellen en dus het kapitaal als percentage van de totale activa groter lijkt.
Maar wat als de Fed de balans begint in te krimpen, zoals ze heeft aangekondigd te doen? De Fed gaat namelijk een deel van de US Treasuries die verlopen niet langer herinvesteren in nieuwe Treasuries. Dat betekent dat de balans van de Fed langzaam zal krimpen. Minder reserves, minder risicoloze activa, lagere kapitaalniveau´s ten opzichte van de activa.
De Fed als veroorzaker van crises
Helaas leeft de Fed nog steeds in de droomwereld dat een gecentraliseerd monetair beleid enkel problemen oplost, geen problemen veroorzaakt. Dat de Fed de redder in nood is wanneer de wereldeconomie wankelt. En dat de Fed, zeker niet, de wereldeconomie onbewust aan het wankelen kan brengen.
Want als de Fed in staat zou zijn om de theorieën ontwikkeld door Ludwig von Mises en Friedrich Hayek te begrijpen, dan zouden ze ook begrijpen dat hun beleid contraproductief is. Dat hun beleid de problemen veroorzaakt. En dat het lastig is om een probleem op te lossen door meer van datgene te doen wat, om te beginnen, onderdeel van de oorzaak was.
Ik heb meerdere malen de Fed een pyromanische brandweerman genoemd. Dat is het best mogelijke vergelijk dat we kunnen trekken. Maar blijkbaar is Yellen een slaapwandelende pyromanische brandweerman (-vrouw) die zich van geen kwaad bewust is.
Volgende week bekijken we welke waarschuwingssignalen de Amerikaanse economie afgeeft.