Gaat de Europese Centrale Bank haar rente – thans op 0 procent – eerder verhogen dan de markt tot voor kort had verwacht? Een recent rapport ontketende de speculatie daarover. Maar is die speculatie terecht of overdrijven de markten weer eens?

Over een paar dagen luiden we 2017 uit en 2018 in. De plannen van de Fed en de Europese Centrale Bank (ECB) voor het nieuwe jaar zijn duidelijk. De Fed wil de officiële rente drie keer verhogen en de ECB gaat vanaf de eerste werkdag in 2018 haar quantitative easing halveren. De bank gaat staats- en bedrijfsobligaties ter waarde van 30 miljard euro per maand kopen in plaats van 60 miljard zoals tot nu toe het geval is geweest. Na september gaat het maandelijkse bedrag verder omlaag. 

Begin 2016 lag de prijs van een vat olie op ongeveer 27 dollar. Hoewel de prijs van het zwarte goud daarna ging stijgen, voerde de stijging niet verder dan circa 40 á 45 dollar. Naarmate de olieprijs langer op dat niveau bleef hangen, nam de financiële en economische pijn in steeds meer olieproducerende landen toe. De regeringen zagen hun voorspelde begrotingsoverschotten binnen de kortste keren veranderen in flinke tekorten. Landen die in tijden van hoge olieprijs een spaarpotje hadden aangelegd, moesten dat potje onverwacht aanspreken. De werkgelegenheid en economische groei kregen een gevoelige tik. Het duurde niet lang voordat de landen verenigd in het oliekartel OPEC bij elkaar kwamen om te praten hoe de olieprijs op te krikken. Het antwoord was simpel: verlaag de productie. Door